از بدهیهای ناخوانده تا بهبود شرایط بازار سرمایه
اقتصاد معاصر؛ روزنامههای مهم کشور در گزارشهای اقتصادی خود به موضوعات مختلفی اعم از بدهیهای دولت سیزدهم در بخش مسکن، وضعیت بازار کریپتو و بازار سرمایه، وابستگی ایران به واردات غلات، آسیب صنایع از قطعی گسترده برق، فرار از اجرای قانون مولدسازی و فشارهای اتاق بازرگانی بر کمیته راهبردی دولت چهاردهم پرداختهاند.
روزنامه دنیای اقتصاد در گزارشی با عنوان «بدهی ناخوانده دولت چهاردهم» به محاسبه فاکتور مالی تعهدات دولت سیزدهم در طرح «مسکن دولتی» پرداخته و نوشته است: «دولت جدید برای حفظ اعتماد عمومی باید به تعهدات معوقه دولت قبل عمل کند. برای تکمیل و تحویل واحدهای مسکونی نیمهتمام، نیاز به منابع مالی بزرگی (حداقل ۶۰۵ هزار میلیارد تومان) وجود دارد که از تسهیلات بانکی تامین میشود. همچنین، مشکلات اقتصادی و اجتماعی ناشی از تعویق این پروژهها از جمله افزایش هزینهها به دلیل تورم و مطالبات اجتماعی پیشبینی میشود.»
روزنامه اعتماد در گزارشی با عنوان «وابستگی ایران به واردات غلات ۲.۵ برابر شد» مدعی نصف شدن سرمایهگذاری در بخش کشاورزی طی ۵ سال شده است. این گزارش بیان دارد: «وضعیت کشاورزی در کشور از جهات مختلفی دچار چالشهای جدی است که تهدیدی برای امنیت غذایی و پایداری اقتصادی به شمار میرود. یکی از مشکلات اصلی، وابستگی روزافزون به واردات محصولات اساسی مانند غلات است. این وابستگی در طی سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۰ تقریباً ۲.۴ برابر شده است و این در حالی است که در برخی سالها، تولید محصولاتی مانند هندوانه و صیفیجات بیش از نیاز بوده و حتی منجر به معدوم کردن محصولاتی مانند پیاز شده است.»
«صنایع در چاله شوکهای انرژی» عنوان گزارش اقتصادی روزنامه شرق بود. این گزارش، تاثیر منفی ناترازی برق بر فعالیت واحدهای تولیدی را بررسی کرده و نوشته است: «صنایع ایران با چالشهای جدی در زمینه تامین انرژی، بهویژه برق و گاز، مواجهاند که تاثیرات گستردهای بر تولید و اقتصاد این کشور داشته است. براساس گزارشها، کمبود برق در سالهای اخیر به شکل چشمگیری افزایش یافته و از ۵ هزار مگاوات در سال ۱۳۹۷ به ۱۸ هزار مگاوات در سال جاری رسیده است. این کمبود، تاثیر مستقیمی بر کاهش تولید شرکتهای بورسی داشته است.»
روزنامه هممیهن نیز در گزارشی با عنوان «دوشنبه سیاه کریپتو»، ارزش کل بازار تمام داراییهای ارزهای دیجیتال را بررسی کرده و بیان دارد: «در روزهای اخیر، بازار ارزهای دیجیتال دچار نوسانات شدیدی شده و کاهش ارزش چشمگیری را تجربه کرده است. این سقوط به عوامل متعددی نسبت داده میشود. نخستین عامل، کاهش ارزش سهام در بازارهای جهانی، بهویژه در آسیا و اقیانوسیه بود که به دنبال اعلام بانک مرکزی ژاپن مبنی بر افزایش نرخ بهره به بالاترین سطح در ۱۶ سال گذشته رخ داد. همچنین، گزارشهای ناامیدکننده اقتصادی از جمله افزایش بیکاری و کاهش بخش تولید در ایالات متحده و تصمیم فدرال رزرو برای عدم کاهش نرخ بهره، به این کاهش دامن زد.»
«در آن اتاق چه خبر است؟» عنوان گزارش روزنامه وطن امروز است. این روزنامه نوشت: «کمیته راهبری دولت چهاردهم قرار بود برای انتخاب وزرای متخصص به رئیسجمهور کمک کند، اما اتاق بازرگانی با فشار بر این کمیته سعی در تحمیل گزینه خود برای وزارت صنعت، معدن و تجارت دارد. این وزارتخانه به دلیل مشکلات اقتصادی و نظارت بر بازارها اهمیت ویژهای دارد.»
روزنامه جامجم در گزارشی تحت عنوان «فرار از اجرای قانون مولدسازی» مدعی شده است که علیرغم اعلام سرپرست سازمان خصوصیسازی مبنی بر فروش ۲۵۰۰ ملک مازاد دولتی، اما مدیران نمیخواهند که این املاک فروخته شوند.
«تهران چهارمین شهر متراکم دنیا» عنوان گزارش روزنامه فرهیختگان بود که به گره مسئله مسکن در پایتخت پرداخته است. این روزنامه نوشت: «مسئله مسکن در ایران به یکی از چالشهای عمده تبدیل شده است که تحت تاثیر چند عامل مختلف قرار دارد. یکی از این عوامل، عدم گسترش افقی شهرها بهموازات افزایش جمعیت و محدودیت در توسعه زمینهای شهری است. تراکم جمعیتی بالای شهرهای ایران در مقایسه با دیگر شهرهای جهان، به ویژه در شهر تهران، نگرانکننده است. تهران با تراکم ۱۴۹ نفر در هر هکتار، در سطح شهرهای پرتراکم جهان مانند داکا، بمبئی و کراچی قرار دارد.»
روزنامه جوان نیز در گزارشی با عنوان «بهبود فضای کسبوکار شرط صعود شاخصها» نوشت: «افت شدید شاخصهای بورس در ایران طی ۱۰ روز گذشته باعث نگرانیهای زیادی در بازار سرمایه شده است. این افت همزمان با شهادت رئیس دفتر سیاسی حماس در تهران و نگرانی از افزایش تنشهای نظامی در منطقه، شاخص کل بورس تهران را به سطح دو میلیون واحد نزدیکتر کرده است. با کاهش ۱۰۶ هزار واحدی شاخص کل، تلاشهایی مانند دستور تزریق منابع از صندوق توسعه ملی و شبکه بانکی به بازار صورت گرفت، اما این اقدامات نتوانستند روند نزولی را متوقف کنند.»
روزنامه خراسان هم در گزارشی تحت عنوان «نسخه درمان بازار سرمایه» نوشت: «به نظر میرسد که بحران کنونی در بازار سرمایه ایران نه تنها ناشی از تحولات داخلی، بلکه تحت تاثیر شرایط جهانی نیز قرار دارد. برای دستیابی به ثبات در بازار، اصلاحات ساختاری و اتخاذ تدابیر موثر از سوی مسوولان ضروری است تا بتوان از وقوع بحرانهای آتی جلوگیری کرد.»