ادامه اختلال جی‌پی‌اس در ایران، احتمال جایگزینی با نمونه چینی
به گزارش اقتصاد معاصر؛ به نقل از سیتنا، احسان چیت‌ساز، معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره اختلال جی‌پی‌اس در این روزها به «هم‌میهن» می‌گوید: «جی‌پی‌اس پیشرفته است اما یک حقیقت تلخ وجود دارد؛ کنترل کامل آن در دست وزارت دفاع آمریکا است. این یعنی هرگونه اختلال منطقه‌ای، اختلال عمدی یا کاهش کیفیت خدمات می‌تواند کاملاً تصمیمی سیاسی باشد.»
به گفته او پس از آتش‌بس، اختلالات موضعی در جی‌پی‌اس احتمالاً به دلایل امنیتی، نظامی یا تغییر اولویت‌بندی ماهواره‌ها برای مناطق دیگر رخ داده است: «باید بدانیم جی‌پی‌اس یک سرویس رایگان اما با قید و بند است، چون دشمن هم از این سیستم استفاده می‌کند.»
چیت‌ساز از اختلالاتی می‌گوید که توسط سیستم‌های داخلی روی جی‌پی‌اس ایجاد شده است: «برخی از مواقع اختلالاتی توسط سیستم‌های داخلی بر روی این سیستم ایجاد می‌شود و همین مسئله ما را به سمت گزینه‌های جایگزین مانند BeiDou سوق داده است.»
او در پاسخ به سوالی درباره تصمیم دولت درباره کندی و اختلال در اینترنت در این روزها می‌گوید: «ما با یک دوگانه مواجهیم؛ از یک سو امنیت سایبری و زیرساختی کشور اهمیت دارد، و از سوی دیگر حق مردم برای دسترسی آزاد، ارتباطات جهانی و اقتصاد دیجیتال پویا. متأسفانه فیلترینگ گسترده و اختلال ساختاری بر اینترنت نه‌تنها بخشی از کسب‌وکارها را نابود کرده، بلکه موجب بی‌اعتمادی اجتماعی، ناامیدی، و افت سرمایه اجتماعی شده است.»
او از قربانی شدن هزاران کسب‌وکار و میلیون‌ها کاربر در اینترنت خبر می‌دهد اما مسئول تصمیم‌گیری نهایی در این حوزه را دستگاه‌های دیگری به جز وزارت ارتباطات می‌داند: «برنامه دولت (دست‌کم در حوزه سیاست‌گذاری فاوا) بازگشت به تعادل هوشمندانه است. یعنی امنیت با شفافیت، نه امنیت با انسداد. ما نمی‌توانیم ۱۰ میلیون کسب‌وکار آنلاین و میلیون‌ها کاربر فعال را قربانی کنیم. گفت‌وگوهای بین‌دستگاهی در جریان است، اما تصمیم نهایی در این زمینه بر عهده وزارت ارتباطات نیست و دستگاه‌های متولی تصمیم‌گیرند.»
او از تدوین برنامه‌ای خبر می‌دهد که براساس آن خدمات مکان‌یابی از جی‌پی‌اس به BeiDou منتقل شود: «در جریان مذاکرات ایران و چین، یکی از محورهای اصلی توافق مشترک، بهره‌گیری از ظرفیت منظومه BeiDou چین برای موقعیت‌یابی دقیق در ایران بود. BeiDou یک معماری بسیار پیشرفته با دقت بالا و پوشش ویژه در آسیاست و خلاف جی‌پی‌اس، کنترل آن خارج از دست آمریکا است. ما در حال تدوین برنامه‌ای هستیم که بخشی از خدمات مکان‌محور کشور – در حمل‌ونقل، کشاورزی، اینترنت اشیاء – به‌تدریج از جی‌پی‌اس به سمت BeiDou مهاجرت کند.»
چیت‌ساز می‌گوید سیاست‌گذاری فناورانه باید با دید ملی، عقلانیت فناورانه و شفافیت اجتماعی جلو برود: «اگر به جای انسداد، روی ارتقای دانش دیجیتال مردم تمرکز کنیم و اگر به جای سیاست‌زدگی، با جامعه فنی گفت‌وگو کنیم، می‌توانیم هم امنیت داشته باشیم، هم توسعه.» به نظر می‌رسد اختلال‌های مکان‌یابی و اینترنت قرار نیست پایان را تجربه کنند و روزهای پیش‌رو را همراه مردمی خواهند ماند که از جنگ برگشتند اما جنگ از آنها برنمی‌گردد.
