از بررسی ابعاد مختلف لایحه بودجه تا قیمت بنزین

به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر؛ روزنامه‌های مهم کشور در گزارش‌های اقتصادی امروز خود به موضوعات مختلفی اعم از تعدیلات در حوزه مالیات‌ستانی، نکاتی درباره اولین بودجه دولت پزشکیان، ماموریت‌های بودجه سال آینده، ابعاد اتلاف انرژی سالانه کشور، هزینه‌های پایدار و درآمدهای ناپایدار بودجه و سناریوهای تعدیل شیب تند افزایش قیمت بنزین پرداخته‌اند.

روزنامه دنیای اقتصاد در گزارش اقتصادی امروز خود تحت عنوان «تعدیل بار مالیاتی در ۱۴۰۴؟» درباره تعدیلات در حوزه مالیات‌ستانی صحبت کرده و نوشته است: «لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ نشان‌دهنده افزایش معافیت مالیاتی برای افراد با درآمد کم و متوسط است. دولت قصد دارد با جلوگیری از فرار مالیاتی و افزایش ۸۵ درصدی مالیات بر واردات، کاهش درآمدها از افزایش معافیت‌ها را جبران کند. سهم درآمدهای مالیاتی از منابع دولت در سال‌های اخیر افزایش یافته و پیش‌بینی می‌شود در سال ۱۴۰۴ به ۵.۵ درصد از تولید ناخالص داخلی برسد. همچنین مجموع درآمدهای مالیاتی ۱۹۶۴ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده که نسبت به سال قبل ۴۴ درصد افزایش دارد.»

روزنامه شرق نیز در گزارش اقتصادی امروز خود تحت عنوان «تیغ مالیات» از هشدار اقتصاددانان نسبت به افزایش فشارهای مالیاتی بر بخش تولید و بازار راکد خبر داده و بیان کرده است: «طبق لایحه بودجه سال ۱۴۰۴، دولت ایران تصمیم دارد ۵۰۰ هزار میلیارد تومان مالیات از مردم دریافت کند که این رقم ۳۹ درصد بیشتر از سال گذشته است. درآمدهای مالیاتی از ۱۲،۲۲۰ هزار میلیارد تومان به ۱۷،۰۰۰ هزار میلیارد تومان افزایش خواهد یافت. دولت همچنین ۸۵ درصد رشد در حق ورودی گمرکی را پیش‌بینی کرده است. در حالی که هم معافیت‌های مالیاتی برای حقوق و دستمزد افزایش یافته (به ویژه تا سقف ۲۴ میلیون تومان) و معافیت مشاغل نیز دو برابر شده است.»

«کالبدشکافی تورم» نیز عنوان گزارش اقتصادی روزنامه سازندگی بود. این گزارش درباره ماموریت‌های بودجه سال آینده صحبت کرده و نوشته است: «سیداحسان خاندوزی، وزیر سابق امور اقتصادی و دارایی، به نقد لایحه بودجه ۱۴۰۴ پرداخته و آن را عمدتا «لایحه استقراض» توصیف کرده است. وی به استقراض ۵۴۰ هزار میلیارد تومانی از صندوق توسعه ملی و ۷۰۰ هزار میلیارد تومان استقراض از طریق اوراق اشاره کرده و نگران تاثیر این موضوع بر تورم و ناامنی اقتصادی است. مرکز پژوهش‌های مجلس نقاط قوت این لایحه را شامل جامعیت، شفافیت و برنامه‌محوری آن می‌داند اما به ابهامات و کمبود شفافیت در برخی موارد اشاره کرده است. به گفته اقتصاددانان، وظایف اصلی بودجه شامل تحرک‌بخشی به اقتصاد و اثرگذاری بر زندگی مردم است که در سال‌های اخیر به درستی محقق نشده است.»

عنوان گزارش اقتصادی امروز روزنامه اعتماد، «۱۰ نکته از اولین بودجه دولت پزشکیان» بود که ویژگی‌های مهمترین سند مالی دولت در سال آینده را بررسی کرده و بیان می‌کند: «روز گذشته، کلیات مرحله اول لایحه بودجه ۱۴۰۴ با ۱۴۶ رای موافق در مجلس تصویب شد. مسعود پزشکیان در دفاع از این لایحه به شفافیت آن اشاره کرد و از تامین منابع لازم برای کاهش کسری بودجه خبر داد. بودجه سال ۱۴۰۴ در شرایطی ارائه شده که اقتصاد ایران با چالش‌های زیادی مواجه است، بنابراین این لایحه از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود.»

روزنامه وطن امروز هم در گزارش اقتصادی امروز خود تحت عنوان «هزینه پایدار، درآمد ناپایدار» علامت سوال‌های موجود در کلیات لایحه بودجه را بررسی کرده و نوشته است: «کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۴ در کمیسیون برنامه و بودجه مجلس تصویب شده و نگرانی کارشناسان نسبت به اثرات این بودجه افزایش یافته است. سیداحسان خاندوزی، وزیر اقتصاد، اعلام کرده است که ۵۴۰ هزار میلیارد تومان از صندوق توسعه ملی استقراض خواهد شد و اوراق جدید با رشد ۱۷۰ درصدی منتشر خواهد شد. این آمار نشان‌دهنده کسری پنهان در بودجه است. دولت در لایحه، ۷۵۰ هزار میلیارد تومان اوراق برنامه‌ریزی کرده که تاثیرات مستقیمی بر هزینه‌های زندگی مردم دارد، در حالی که پیش‌بینی تورم ۳۰ درصدی نیز در نظر گرفته شده است. افزایش قیمت بنزین تا ۴۰ درصد نیز مطرح شده که دولت آن را انکار کرده اما گزارش‌ها حاکی از تخصیص ۳۰ هزار میلیارد تومان برای پروژه‌های بهینه‌سازی مصرف انرژی است.»

«وفاق برای بودجه ۱۴۰۴» نیز عنوان گزارش اقتصادی صفحه ۳ روزنامه جام‌جم بود. این گزارش نیز به بررسی لایحه بودجه سال آینده پرداخته و بیان دارد: «مجلس شورای اسلامی روز گذشته کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۴ را بررسی کرد و با ۱۴۶ رای موافق، ۹۶ رای مخالف و ۴ رای ممتنع تصویب کرد. مسعود پزشکیان، رئیس جمهور در دفاع از لایحه، شفافیت، ثبات اقتصادی، رشد اقتصادی و تحقق عدالت را محورهای اصلی آن عنوان کرد. وی همچنین به کاهش مالیات شرکت‌ها و معافیت مالیاتی برای کسبه تا ۲۴ میلیون تومان اشاره کرد و تاکید داشت که دولت ۲۰۰ هزار میلیارد تومان برای پرداخت بدهی‌های خود در نظر گرفته است. در این جلسه محمد باقر قالیباف، رئیس مجلس بر اهمیت رفاه مردم تاکید کرد و گفت که دولت و مجلس باید به بهبود زندگی و کاهش فشار بر مردم توجه کنند. بر اساس اظهارات سخنگوی کمیسیون تلفیق، بودجه کل کشور معادل ۱۱،۸۹۶ هزار میلیارد تومان برآورد شده که ۶۸ درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته است.»

گزارش اقتصادی امروز روزنامه جوان هم درباره تصویب لایحه بودجه سال آینده بود. در این گزارش که با عنوان «تصویب مشروط کلیات بودجه ۱۴۰۴» به چاپ رسیده، آمده است: «در بررسی کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۴، مسعود پزشکیان، رئیس‌ جمهور و نمایندگان مجلس به جزئیات این سند پرداختند. بر اساس اظهارات سخنگوی ستاد بودجه، تخصیص ارز ترجیحی برای کالاهای اساسی ادامه خواهد داشت اما قیمت‌ها در طول سال افزایش خواهد یافت. وضعیت نابسامان بازار ارز و افزایش قیمت‌ها نگرانی‌هایی را ایجاد کرده است. در جلسه، رئیس مجلس به مشکلاتی مانند ابهام در رشد اقتصادی و نرخ تورم اشاره کرد و برخی نمایندگان، از جمله حسین صمصامی، انتقادات شدیدی به لایحه وارد کردند و آن را ناکافی برای رفع مشکلات اقتصادی دانستند.»

روزنامه خراسان هم در گزارش اقتصادی امروز خود با عنوان «گذر بودجه از خان اول» نوشت: «کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۴ در جلسه علنی مجلس تصویب شد. رئیس‌ جمهور در این نشست بیان کرد که برای تامین هزینه‌های دولت و کاهش کسری بودجه، مجوز برداشت از صندوق توسعه ملی را از مقام معظم رهبری دریافت کرده‌اند. پورمحمدی، رئیس سازمان برنامه و بودجه با تاکید بر شفافیت بودجه، به این نکته اشاره کرد که هزینه‌ها به اطلاع نمایندگان مجلس خواهد رسید. آمارهای جدید رئیس سازمان برنامه نشان می‌دهد که با اجرای این لایحه، پیش‌بینی رشد اقتصادی به ۴.۴ درصد، کاهش نقدینگی به ۲۶.۵ درصد و کاهش نرخ تورم به ۳۰.۲ درصد است. همچنین، صادرات کشور از ۶۵ میلیارد دلار به ۷۷ میلیارد دلار افزایش خواهد یافت.»

روزنامه هم‌میهن در گزارش اقتصادی امروز خود تحت عنوان «۴۸ میلیارد دلار هدررفت سوخت» به بررسی ابعاد اتلاف انرژی سالانه کشور پرداخته و نوشته است: «بحث درباره انرژی در ایران معمولا به مصرف بالای برق و گاز و منابع مالی هدررفته مرتبط است و مردم به خاطر عدم صرفه‌جویی متهم می‌شوند اما باید توجه کرد که «اتلاف انرژی» نیز از عوامل اصلی هدررفت منابع است. در سال ۱۴۰۲، ایران با تولید روزانه ۳۸۲۲ هزار بشکه نفت خام، در رتبه هفتم تولید جهانی قرار دارد اما به دلیل عدم دسترسی به فناوری‌های جدید، استفاده از تجهیزات فرسوده و سومدیریت، شاهد هدررفت قابل توجهی از انرژی هستیم. طبق ترازنامه انرژی سال ۱۴۰۰، نیروگاه‌ها بزرگترین مصرف‌کنندگان انرژی هستند و معادل ۳۷۸ میلیون بشکه نفت خام اتلاف انرژی دارند. مجموع اتلاف انرژی در سال ۱۴۰۰ معادل ۵۹۷ میلیون بشکه نفت خام بوده که ارزش آن تقریبا ۴۸ میلیارد دلار است.»

«سناریوهای تعدیل شیب تند افزایش قیمت بنزین» عنوان گزارش اقتصادی امروز روزنامه فرهیختگان بود. این گزارش بیان می‌کند: «نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه اخیر خود با کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۴ موافقت کردند اما میزان رای مثبت (۵۹ درصد) نسبت به دولت قبلی کمتر بود. این لایحه به کمیسیون تلفیق برای بررسی جزئیات فرستاده خواهد شد و نمایندگان پیشنهادهای خود را ارائه می‌دهند. یکی از موضوعات چالش‌برانگیز در این لایحه، احتمال افزایش ۴۰ درصدی قیمت بنزین است که منجر به افزایش درآمد دولت از این محل به ۲۰ هزار میلیارد تومان خواهد شد. واردات سوخت نیز به معضلی تبدیل شده و پیش‌بینی می‌شود در سال ۱۴۰۴ ارزبری ناشی از واردات سوخت به ۸ میلیارد دلار برسد. همچنین، اتکای شدید به درآمدهای نفتی یکی از نقاط ضعف این لایحه محسوب می‌شود. کسری بودجه نیز ۳۲۰ همت برآورد شده است. سهم مالیات در درآمدهای دولت کاهش یافته و نقش کلیدی در تامین منابع عمومی بر عهده دارد.»