بحران اخیر در بازار نهادههای دامی و افزایش بیسابقه قیمت مواد غذایی، به یکی از جدیترین چالشهای اقتصادی دولت چهاردهم تبدیل شده است. در حالی که مسؤولان فعلی وزارت جهاد کشاورزی تلاش میکنند با ارجاع مشکلات به بدهیهای باقیمانده از دولت پیشین، از فشار افکار عمومی بکاهند، شواهد آماری و روند سیاستگذاریها نشان میدهد بخش عمده بحران فعلی نتیجه تغییرات شتابزده در نظام تخصیص ارز و بیثباتی مدیریتی در تنظیم بازار بوده است.
بازار کالاهای اساسی ایران این روزها بیش از همیشه ناهماهنگ و پرنوسان است. مرغ، تخممرغ و لبنیات با نرخ مصوب تعیینشده از سوی وزارت جهادکشاورزی و سایر نهادهای دولتی راهی بازار میشوند اما قیمتهای واقعی مصرفکننده به مراتب بالاتر از ارقام قانونی است.
با وجود نوسانات ارزی و ابهام در تعرفههای واردات، ترخیص خودرو از گمرکات در هفتماه سال ۱۴۰۴ رشد بیش از ۲۳ درصدی را تجربه کرد؛ با این حال محدودیتهای ارزی، پیچیدگی مقررات و طولانی شدن فرآیند ثبت سفارش همچنان مانع تحقق هدف واردات ۱۰۰ هزار دستگاه خودرو و تهدیدی برای درآمدهای گمرکی دولت محسوب میشوند.
بانک جهانی از افزایش ۸۰۰ دلاری درآمد سرانه ملی ایران در سال میلادی گذشته خبر داد و اعلام کرد درآمد ایرانیها در این سال به بیش از ۱۸ هزار دلار رسیده است.
دونالد ترامپ بار دیگر در آستانه رقابتهای انتخاباتی با تکیه بر شعار «ثروتمندترین کشور جهان» از موفقیت سیاستهای تعرفهای خود سخن گفته و وعده پرداخت نقدی ۲۰۰۰ دلاری به هر آمریکایی را مطرح کرده اما نگاهی به آمار رسمی اقتصاد ایالات متحده نشان میدهد تورم همچنان بالاست، فشار هزینهای بر خانوارها ادامه دارد و درآمدهای تعرفهای حتی کفاف اجرای این وعده را نمیدهد.
تلاطم در بازار نهادههای دامی ایران این روزها به بحران جدی برای مرغداران و دامداران تبدیل شده است، سامانه دولتی «بازارگاه» هم که قرار بود مانع دلالی باشد، خود به مرکزی برای سوءاستفاده و درواقع تضاد منافع بدل شده است.
در حالیکه دولت وعده داده بود با واردات گسترده گوشت قرمز، قیمتها را کنترل کند اما بازار مسیر معکوس را پیموده است. جهش دوباره قیمت گوشت گوساله طی ماههای اخیر، نشانهای از تکرار همان چرخه معیوبی است که از خشکسالی و کمبود نهاده آغاز میشود و در ناهماهنگی سیاستهای ارزی و ضعف نظارت بر توزیع پایان مییابد.
روند صعودی بورس تهران که از ابتدای پاییز آغاز شده، در نیمه آبانماه با ثبت رکورد جدید شاخص کل و جهش چشمگیر ارزش معاملات، بار دیگر توجهات را به بازار سرمایه جلب کرد.
تا چند روز دیگر، بورس تهران مرحله جدیدی با عنوان «معاملات پایانی» را راهاندازی میکند تا در ۱۵ دقیقه پایانی معاملات روز، امکان ثبت سفارش در قیمت پایانی فراهم شود.
در حالی که از مدتها قبل بحث ساماندهی گمرکات و تلفیق واحدهای کمبازدهتر مطرح شده بود، رئیسجمهور به تازگی دستور تمرکز تشریفات گمرکی در ۱۵ گمرک اصلی کشور را صادر کرده است.
با مصوبه جدید ستاد هماهنگی اقتصادی دولت، مسیر اصلاح و یکپارچهسازی گمرکات کشور وارد مرحلهای تازه شد؛ بر اساس این تصمیم، وزارت اقتصاد موظف است ظرف یک ماه برنامه جامع «مدیریت هماهنگ گمرکات» را تدوین کند تا ساختار فعلی گمرک ایران با الگوگیری از استانداردهای جهانی و ورود بخش خصوصی، بازمهندسی شود.
توافق اخیر ترکیه، سوریه و اردن برای احیای راه آهن «حجاز» میتواند پیامدهای راهبردی جدی برای منطقه داشته باشد که مهمترین آن مقابله با نظم تعریف شده غرب با محوریت اسرائیل برای تبدیل آن هاب ترانزیتی است.
واردات پارچه در سال ۱۴۰۰ با رشد ۱۳۲ درصدی ارزش دلاری (۷۴۹ میلیون دلار) و ۱۲۱ درصدی وزنی (۱۳۶ میلیون کیلوگرم)، صنعت نساجی را به ورطه نابودی کشانده است. خروج ارز از کشور در شرایط تحریمی، تعطیلی کارخانهها، بیکاری هزاران کارگر و از دست دادن بازارهای صادراتی، پیامدهای حتمی این روند هستند.
پیشنویس تازه وزارت جهاد کشاورزی درباره کشت قراردادی جو و ذرت دامی، نگرانی کارشناسان و فعالان صنعت دام و طیور را برانگیخته است. گره زدن واردات به تولید و اعطای مزیتهای وارداتی به شرکتهای منتخب، خطر افزایش انحصار و تهدید امنیت غذایی کشور را به همراه دارد.
ابلاغ ۱۲ آییننامه اجرایی برنامه هفتم در حوزههای آب، کشاورزی و محیطزیست، در ظاهر گامی مهم برای تحقق اهداف خودکفایی غذایی و پایداری منابع طبیعی است اما واقعیت میدانی نشان میدهد فاصله میان سیاستهای اعلامی و ظرفیتهای واقعی بخش کشاورزی کشور، همچنان قابل توجه است.
گزارش تحلیلی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی، تصویری روشن از ریشههای بلندمدت تورم و جهشهای سنگین قیمتی در اقتصاد ایران طی ۱۳۳۸ تا ۱۴۰۴ ارائه میکند. این گزارش، رشد نقدینگی ناشی از سلطه مالی دولت و انباشت کسری بودجه را عامل محوری تورم پایدار دانسته و جهشهای ارزی را معلول و نه علت اصلی افزایش قیمتها معرفی میکند.
در حالی که بازار خودرو طی دو هفته اخیر با جهشی کمسابقه در قیمتها مواجه شده و سه بخش داخلی، مونتاژی و وارداتی همزمان دچار التهاب شدهاند، نبود نظارت موثر و بیعملی وزارت صمت، میدان را برای دلالان و واسطهها باز گذاشته تا نبض قیمتگذاری را در اختیار بگیرند.
بازار نهادههای دامی سالهاست به یکی از پرهزینهترین گرههای اقتصاد کشاورزی ایران تبدیل شده؛ گرهی که نه فقط با ارز ترجیحی باز نشده، بلکه به تشدید فساد، انحصار و بیثباتی در بازار کالاهای اساسی دامن زده است.
بعد از ماجرای واگذاری کد گمرکی منطقه آزاد چابهار به گمرک مرزی ریمدان، حالا مباحثی در خصوص واگذاری برخی اماکن تحت اختیار گمرک به مناطق آزاد نیز شنیده میشود. به نظر میرسد پروژه نوسازی مد نظر وزیر اقتصاد به پروژه محدودسازی گمرک تبدیل شده است.
افزایش بیوقفه قیمت مواد غذایی در کنار کاهش محسوس قدرت خرید، نشانهای روشن از گرفتار شدن اقتصاد ایران در دام رکود تورمی است؛ وضعیتی که در آن سفره خانوارها هر روز کوچکتر میشود و فشار معیشتی، بهویژه بر اقشار کمدرآمد و طبقه متوسط، به سطحی بیسابقه رسیده است.
اصلاح نرخ بنزین در کنار اختصاص سهمیه به مردم، گام موثر دولت در مدیریت مصرف انرژیست، اما شفافسازی به عنوان گامهای بعدی دولت در این پروژه، ضرورتی اجتنابناپذیر است، برای همراهی بیشتر مردم، قطعا ضرورت دارد بدانند درآمد حاصل از این محل، به چه زیرساختهایی اختصاص مییابد، باید گزارش دورهای منتشر شود و مجلس و نهادهای نظارتی نقش فعالی در کنترل مصرف این...
رابطه نابرابر عربستان سعودی و ایالات متحده آمریکا، نمونهای عینی از گزاره راهبردی رهبر انقلاب اسلامی است که میگویند: «هزینه چالش از هزینه سازش کمتر است.» این رابطه نشان میدهد تن دادن به خواستههای قدرت سلطهگر نه فقط مانع از هزینه نمیشود، بلکه کشور را در تلهای اقتصادی و سیاسی گرفتار میکند.
سند ۲۵ ساله همکاری ایران و چین، از جمله دستاوردهای سیاسی مهم تهران در برابر فشارهای بینالمللی، با وعده سرمایهگذاری ۴۰۰ میلیارد دلاری چینیها مشهور شد اما واقعیت اقتصادی آن هنوز فراتر از تفاهمنامههای راهبردی و پروژههای پراکنده نرفته است.
دیپلمات سابق با تاکید بر همگنی بالای کشورهای عضو اکو، اعلام کرد: ظرفیتهای اقتصادی و فرهنگی این سازمان طی سالهای گذشته مغفول مانده و رویکرد همسایگی دولت جدید میتواند زمینه فعالسازی دوباره آن را فراهم کند.
عضو کمیسیون عمران مجلس در گفتوگو با اقتصاد معاصر:
عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی گفت: تیم اقتصادی دولت برنامهای برای بهبود معیشت مردم ندارد و بیشتر به مباحث سیاسی و دوقطبیسازی مشغول است، در دولت قبل بیش از ۱۸ جلسه شورای عالی مسکن برگزار شد، اما در دولت فعلی در طول یک سال و چند ماه، فقط دو جلسه تشکیل شد که یکی از آنها با حضور رئیسجمهور بود.
نایب رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس در گفتوگو با اقتصاد معاصر اعلام کرد
نایب رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس گفت: سه مجموعه وزارت جهاد کشاورزی، سازمان حمایت از تولیدکننده و مصرفکننده و سازمان تعزیرات حکومتی، مسؤول نظارت بر قیمت گوشت هستند، کوتاهیهای نظارتی این سه دستگاه موجب ایجاد اختلاف در قیمت گوشت از دامداری و کشتارگاه تا قصابی شده است.
سفیر ترکیه با انتقاد از عملکرد اکو اعلام کرد: این سازمان با وجود ظرفیت بالا هنوز به جایگاه مطلوب نرسیده و برای دهه آینده نیازمند تجدیدنظر اساسی در رویکردهاست.