لزوم نظارت دولت بر سهمیه‌ سوخت معادن و کشاورزی برای کاهش قاچاق

مصطفی نخعی، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصاد معاصر درباره اهتمام دولت و مجلس و قوه قضائیه در مقابله با پدیده قاچاق سوخت اظهار داشت: قاچاق سوخت معضلی جدی و واقعیت انکارناپذیر است، حتی یک لیتر قاچاق سوخت نیز به منافع اقتصادی کشور ضرر می‌زند و نباید اجازه دهیم که این اتفاق رخ دهد. 

وی افزود: از سوی دیگر مصرف انرژی در کشور به‌ طور کلی بسیار بالاست. در حوزه نفت‌گاز یا گازوئیل، میزان مصرف نیروگاه‌های ما به‌ دلیل راندمان پایین بسیار زیاد است. همچنین خودرو‌های ما مصرف سوخت بالایی دارند و اغلب آنها مطابق استاندارد‌های جهانی نیستند. از طرف دیگر، توسعه حمل‌ونقل عمومی به‌ صورت مطلوب صورت نگرفته است؛ همه این عوامل موجب شده است مصرف سوخت در کشور، چه در ناوگان سنگین و چه در خودرو‌های سبک، بیش از حد استاندارد جهانی باشد. 

نخعی یادآور شد: برآورد‌های موجود نشان می‌دهند که میانگین روزانه قاچاق سوخت از کشور بیش از ۱۵ میلیون لیتر است. هرچند ممکن است در برخی روز‌ها این عدد به ۳۰ میلیون لیتر هم برسد. 

وی تصریح کرد: یکی از راهکار‌های مبارزه با قاچاق، اصلاح فرایند‌های توزیع است. در فرایند تولید، ذخیره‌سازی و توزیع سوخت، از پالایشگاه‌ها تا انبار‌های نفت و جایگاه‌ها، باید به سمت هوشمندسازی برویم. نصب تجهیزات دقیق هوشمند و کاهش دخالت انسانی در این فرایند‌ها می‌تواند از قاچاق سوخت جلوگیری کند. اقدامات خوبی تاکنون انجام شده اما کافی نیست و باید این روند ادامه یابد تا به نتایج بهتری برسیم. 

عضو کمیسیون انرژی عنوان کرد: بخش دیگری از قاچاق مربوط به مصرف‌کنندگان است. سهمیه‌هایی که در حوزه‌های مختلف مثل معادن یا سوخت کشاورزی اختصاص داده می‌شود، ممکن است وارد چرخه قاچاق شود. بنابراین در حوزه مصرف نیز باید اقدامات موثری انجام شود و دستگاه‌های نظارتی و وزارت نفت پای کار بیایند. 

وی گفت: از همه مهم‌تر، باید مرز‌ها را کنترل کرد. مسدودسازی مرز‌ها شرط ضروری برای مقابله با قاچاق سوخت است اما این اقدامات باید پیوست اجتماعی نیز داشته باشند؛ به‌ ویژه برای مردم مناطق مرزی که معمولا دچار بیکاری و مشکلات اقتصادی هستند.

نخعی ادامه داد: در این زمینه می‌توان با افزایش یارانه‌ها یا ایجاد مقرری برای خانواده‌های مرزنشین، از آنها حمایت کرد تا این طرح‌ها عملیاتی شود. به‌ طور کلی، جلوگیری از قاچاق سوخت کار چندان سختی نیست و قطعا امکان‌پذیر است با انجام همین اقدامات می‌توان درصد قابل‌ توجهی از قاچاق را کنترل کرد. در عین حال، نباید ذهن مسؤولان و مردم فقط معطوف به مساله قاچاق شود، بلکه مصرف بالای سوخت در کشور نیز به تدبیر و اقدامات جدی نیاز دارد.