تاریخ و جزییات تغییر ساعات کاری ادارات

به گزارش اقتصاد معاصر؛ تغییر ساعات کاری ادارات کشور معمولا  توسط سازمان اداری و استخدامی برنامه ریزی می شود اما در آخرین اخبار مربوط به تغییر ساعات کاری ادارات هیات دولت لایحه ای دو فوریتی را برای تغییر ساعت رسمی کشور به دلیل ناترازی انرژی و برای مدیریت بهتر مصرف انرژی و کاهش فشار بر شبکه برق کشور تصویب نماید. 

 تغییر ساعات ادارات کشور به‌گونه‌ای که صبح زودتر کارمندان مشغول به کار شوند و پیش از ساعت 14 ادارات تعطیل شوند باعث صرفه‌جویی در ایام پیک مصرف برق تابستان می شود که این موضوع می‌تواند کمک مؤثری به پایداری شبکه برق باشد.

آخرین اخبار از تغییر ساعات کاری ادارات

رئیس هیات مدیره فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته ایران با بیان اینکه بازگشت اختیار تغییر ساعات کاری ادارات به دولت می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در کنترل مصرف برق در فصل تابستان داشته باشد، گفت: یکی از مؤثرترین ابزارهای مدیریت پیک بار، تغییر ساعات فعالیت نهادهای دولتی و عمومی است.

حمیدرضا صالحی در گفت‌وگو با ایسنا، در بسیاری از کشورها، دولت‌ها با در اختیار داشتن چنین ابزاری، در ماه‌های گرم سال به‌صورت منعطف ساعات کاری را تنظیم می‌کنند تا مصرف انرژی در ساعات اوج کاهش یابد. در کشور ما نیز این الگو در سال‌های گذشته تجربه شده و نتایج مثبتی به همراه داشته است، اظهار کرد:  بازگشت اختیار تغییر ساعات کاری ادارات به دولت می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در کنترل مصرف برق در فصل تابستان داشته باشد،.

وی افزود: یکی از مؤثرترین ابزارهای مدیریت پیک بار، تغییر ساعات فعالیت نهادهای دولتی و عمومی است. در بسیاری از کشورها، دولت‌ها با در اختیار داشتن چنین ابزاری، در ماه‌های گرم سال به‌صورت منعطف ساعات کاری را تنظیم می‌کنند تا مصرف انرژی در ساعات اوج کاهش یابد. در کشور ما نیز این الگو در سال‌های گذشته تجربه شده و نتایج مثبتی به همراه داشته است.

این کارشناس حوزه صنعت برق با بیان اینکه اوج مصرف برقدر زمان پیک و و حدود چهار بعدازظهر رخ می‌دهد، گفت: در این ساعات، همزمانی استفاده گسترده از تجهیزات سرمایشی در ادارات، منازل و واحدهای تجاری، فشار مضاعفی به شبکه وارد می‌کند. اما اگر ساعت شروع به کار ادارات به ساعات اولیه صبح منتقل شود و پایان فعالیت آن‌ها پیش از شروع پیک مصرف باشد، سهم قابل‌توجهی از بار سرمایشی از شبکه حذف خواهد شد. این اقدام می‌تواند به‌تنهایی چند هزار مگاوات از بار شبکه را کاهش دهد.

صالحی با بیان اینکه این تصمیم به افزایش پایداری شبکه برق منجر خواهد شد، اظهار کرد: در سال‌های اخیر با رشد تقاضا، ظرفیت تولید نیروگاه‌ها به تنهایی پاسخگوی نیاز در برخی روزهای تابستان نیست و ناچار به اعمال برنامه‌های مدیریت مصرف می‌شویم. اما با ابزارهایی مانند تغییر ساعات کاری، می‌توان از بروز شرایط بحرانی جلوگیری کرد. این اقدام در واقع نوعی مدیریت پیشگیرانه و کم‌هزینه برای عبور از پیک مصرف تابستانی است.

وی با تأکید بر اینکه چنین سیاست‌هایی علاوه‌بر بخش تولید، برای مردم نیز مزایای قابل‌توجهی دارد، گفت: وقتی شبکه دچار ناپایداری نشود، خاموشی‌های ناگهانی کاهش می‌یابد و کیفیت برق بهبود پیدا می‌کند. همچنین کاهش نیاز به تولید در ساعات اوج، باعث کاهش مصرف سوخت، کاهش آلایندگی محیط‌زیستی و کاهش هزینه‌های تولید انرژی می‌شود. بنابراین این تصمیم نه‌تنها از نظر فنی قابل دفاع است، بلکه از نظر اقتصادی و زیست‌محیطی نیز توجیه دارد.

رئیس هیات مدیره فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته ایران با بیان اینکه اگر بخواهیم دولت پاسخگو باشد، باید اختیار لازم در این زمینه را در اختیار داشته باشد، گفت: در مسائل این چنینی تجربه دنیا و خودمان در گذشته نشان از این دارد که اظهار نظرهای غیرکارشناسی و عوامانه نباید مورد توجه مسوولان ارشد و تصمیم‌گیر قرار گیرد.

صالحی با اشاره به اهمیت ایجاد هماهنگی میان دستگاه‌های اجرایی افزود: اجرای موفق این سیاست نیازمند همراهی همه دستگاه‌ها و همچنین اطلاع‌رسانی مؤثر به کارکنان و مردم است. تغییر ساعات کاری باید به‌گونه‌ای انجام شود که اختلالی در خدمات عمومی به وجود نیاید و همه نهادها بر اساس یک برنامه‌ی واحد و منسجم عمل کنند. تجربه سال‌های گذشته نشان داده هرگاه این تغییر با برنامه‌ریزی درست انجام شده، نتیجه مثبت بوده است.

وی با بیان اینکه تمرکز تصمیم‌گیری در این حوزه در اختیار دولت، باعث چابکی و انعطاف‌پذیری بیشتر می‌شود، گفت: اگر اختیار تغییر ساعات در اختیار نهادهای مختلف باشد، امکان هماهنگی و اجرای یکپارچه وجود ندارد. اما وقتی دولت تصمیم‌گیر نهایی باشد، می‌تواند با بررسی وضعیت اقلیمی، بار شبکه و سایر شرایط، تصمیمی مبتنی بر داده‌ها و منافع ملی اتخاذ کند.

رئیس هیات مدیره فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته ایران با تأکید بر اینکه باید نگاه جامع‌تری به مقوله‌ی مصرف انرژی داشت، تصریح کرد: تغییر ساعات کاری ادارات فقط یکی از ابزارهای مدیریت مصرف است، اما همین ابزار اگر در زمان درست و با هدف درست به کار گرفته شود، تأثیر بسزایی در عبور ایمن از تابستان خواهد داشت. باید با نگاهی واقع‌بینانه و علمی، همه ابزارهای مدیریت انرژی را در اختیار دولت قرار داد تا بتواند در موقعیت‌های حساس، بهترین تصمیم را برای منافع ملی بگیرد.

ساعات کاری ادارات

در پی پیگیری‌های مستمر موضوع کاهش ساعت کاری ادارات و تعطیلی پنجشنبه‌ها به یکی از موضوعات مهم و چالش برانگیز تبدیل شده است و تلاش دولت و مجلس به منظور رفع ایرادات و تصویب این طرح ادامه‌دار می‌باشد، بنابراین کارشناسان ایران استخدام در ادامه این صفحه، به اعلام جزئیات و اطلاع رسانی‌های آخرین اخبار تغییر ساعات کاری ادارات می‌پردازند.

کاهش و تغییر ساعات کاری ادارات

ساعات کاری ادارات کشور با انتشار بخشنامه‌ای توسط سازمان اداری و استخدامی، تغییر یافته و ساعات آغاز، پایان کار و دورکاری شناور شده است. لازم به ذکر است که تغییر ساعات کاری ادارات و همچنین الزام به دورکاری کارمندان، از ابتدای دی‌ماه تا پایان بهمن‌ماه سال گذشته  انجام شد.

 
بخشنامه جدید تغییر ساعات کاری ادارات

براساس بخشنامه سازمان اداری و استخدامی کشور، ساعت آغاز به کار کارکنان تمامی دستگاه‌های اجرایی موضوع ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری، در واحدهای ستادی - دستگاه‌های اجرایی ملی - مستقر در شهر تهران از ساعت 8 تا 9 صبح به صورت شناور و ساعت خاتمه کار نیز از ساعت 14 تا 15 به صورت شناور خواهد بود.

 همچنین ساعت آغاز به کار دستگاه‌های اجرایی در واحدهای استانی ساعت 8 صبح و خاتمه کار ساعت 14 تعیین شده است.

 در تبصره‌ها این بخشنامه آمده است که مابقی ساعات کار موظفی دستگاه‌ها با تمهیدات لازم از طریق دورکاری کارکنان جبران خواهد شد و البته تبعیت واحدهای نظامی، انتظامی و امنیتی از مفاد این بخشنامه منوط به نظر مراجع تصمیم‌گیر ذیربط خواهد بود.

 ساعات آغاز به کار واحدهای عملیاتی خدمات‌رسان آموزشی، بهداشتی و... نظیر بیمارستان‌ها، مراکز بهداشتی و درمانی، مدارس، دانشگاه‌ها و شعب بانک‌ها که به‌طور مستقیم به مردم خدمت ارائه می‌دهند، تغییری ندارد.

 
طرح تعطیلی شنبه‌ و پنجشنبه‌ها

 بر اساس لایحه افزایش تعطیلات آخر هفته، ساعات کاری کارکنان دولت در طول هفته از 44 ساعت به 40 ساعت کاهش پیدا می‌کند و روز پنجشنبه، دومین روز تعطیلات آخر هفته خواهد بود. این لایحه در کمیسیون اجتماعی به تصویب رسیده است و بر این اساس، روز پنج‌شنبه به عنوان دومین روز تعطیلات آخر هفته مشخص شده است و درحال حاضر، کمیسیون اجتماعی مجلس در انتظار قرار گرفتن لایحه افزایش تعطیلات آخر هفته در دستور کار صحن علنی مجلس می‌باشد.

 بر این اساس، تعطیلی روزهای شنبه منتفی می‌شود!

تغییرات اخیر ساعات کاری ادارات

تغییرات اخیر ساعات کاری ادارات به شرح زیر است:

۱. تغییرات جاری ساعات کاری تا ۱۵ فروردین ۱۴۰۴
 سازمان اداری و استخدامی کشور اعلام کرد که ساعت کاری ادارات دولتی *تا ۱۵ فروردین ۱۴۰۴* بدون تغییر باقی مانده و بخشنامه شماره ۹۲۷۲۳ مورخ ۲۶ آذر ۱۴۰۳ تمدید شده است. این تصمیم با هدف مدیریت مصرف انرژی و حفظ پایداری شبکه برق و گاز اتخاذ شد.

 در برخی استان‌ها مانند مرکزی، ساعت کاری ادارات با *یک ساعت تأخیر* آغاز میشود و پنجشنبه‌ها نیز روز کاری محسوب میشود.

۲. جزئیات ساعات شناور در تهران
در تهران، ساعت شروع کار ادارات *۸ تا ۹ صبح بهصورت شناور* و ساعت پایان کار *۱۴ تا ۱۵* است. این تغییر برای کاهش ترافیک و مصرف انرژی اعمال شد.

واحد‌های عملیاتی مانند بیمارستانها، مدارس، و بانک‌ها از این تغییرات مستثنی هستند و ساعت کار آنها ثابت است.

۳. طرح‌های در دست بررسی
تعطیلی پنجشنبه ها: مجلس شورای اسلامی در حال بررسی لایح‌های برای کاهش ساعت کاری هفتگی از ۴۴ به ۴۰ ساعت و افزودن پنجشنبه‌ها به تعطیلات آخر هفته است. این طرح هنوز نهایی نشده و با مخالفت‌هایی از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام مواجه شده است.

شناورسازی ساعات کاری: پیشنهاد شناورسازی ساعات شروع و پایان کار در کلانشهر‌ها برای کاهش تراکم جمعیت و مصرف انرژی مطرح شده است.

۴. تغییرات گذشته در سال ۱۴۰۳
در تابستان ۱۴۰۳، ساعات کاری ادارات دولتی از *۶ صبح تا ۱۳:۰۰* اجرا شد. این تغییر شامل وزارتخانهها، بانکها، شهرداریها، و مؤسسات دولتی میشد.

برخی استان‌ها مانند مرکزی در نیمه دوم سال ۱۴۰۳ ساعت کاری را به *۸:۰۰ تا ۱۴:۰۰* تغییر دادند.

۵. واکنش‌ها و چالشها

مشکلات کارمندان: انتقاداتی درباره ساعت شروع کار زودهنگام (۶ صبح) مطرح شد، بهویژه برای زنان شاغل و والدینی که با بازگشایی مهدکودک‌ها در ساعت ۷ مشکل داشتند.

مدیریت انرژی: تغییر ساعات کاری در سال ۱۴۰۳ منجر به کاهش ۳۰ درصدی مصرف برق در ساعات اداری و ۶۰ درصدی پس از آن شد.

جدول خلاصه تغییرات کلیدی

| تابستان ۱۴۰۳ | ۶:۰۰–۱۳:۰۰ | شامل کلیه دستگاههای اجرایی و بانکها  |

| دی تا بهمن ۱۴۰۳ | ۸:۰۰–۱۴:۰۰ (تهران شناور) | شناورسازی ساعت شروع و پایان در تهران  |

| فروردین ۱۴۰۴ | بدون تغییر تا ۱۵ فروردین | تمدید بخشنامه ۱۴۰۳  |

الگوهای احتمالی تغییر ساعات

شیفتهای انعطاف پذیر:
  - اجازه به کارمندان برای شروع و پایان کار در بازههای زمانی مشخص (مثلاً ۷ صبح تا ۱۰ صبح).
- *کار ترکیبی* (حضوری + دورکاری):
  - کاهش روزهای حضوری و تخصیص ساعات کاری بهصورت دورکاری.

 فشرده سازی هفته کاری:
  - مثلاً ۱۰ ساعت کار در ۴ روز بهجای ۸ ساعت در ۵ روز.

-تغییر ساعات در فصول مختلف:
  - مثلاً شروع کار زودتر در تابستان برای فرار از گرما.

 مزایا و چالشهای تغییر ساعت کاری ادارات

**مزایا**:
  - کاهش ترافیک شهری.
  - افزایش رضایت و تعادل بین کار و زندگی شخصی.
  - بهره وری بیشتر در ساعات آرامتر روز.

**چالشها**:
  - مقاومت کارمندان در برابر تغییر عادات.
  - مشکل در هماهنگی با مشتریان یا شرکای خارجی.
  - نیاز به نظارت دقیق بر حضور و عملکرد.

 نمونه های جهانی تغییر ساعت کاری ادارات

**کشورهای اروپایی**: 
  - در برخی کشورها مانند آلمان یا هلند، ساعت کاری انعطافپذیر و دورکاری رایج است.

**خاورمیانه**:
  - در امارات متحده عربی، برخی ادارات در تابستان ساعت کاری را کوتاه میکنند.