۳۰/مهر/۱۴۰۴ | ۲۲:۲۸
رئیس جمهور قانون الحاق ایران به کنوانسیون CFT را ابلاغ کرد جدول قیمت گوشی شیائومی امروز چهارشنبه ۳۰ مهر ۱۴۰۴ جدول قیمت گوشی سامسونگ امروز چهارشنبه ۳۰ مهر ۱۴۰۴ پذیرش سکه‌های ضرب امسال و پارسال در انبار بورس کالا اولویت اتصال کریدور شمال به جنوب با وجود تحریم ها نصب کنتورهای هوشمند برق با اولویت پرمصرف‌ها ۸۰۰۰ مسکن کارگری وارد مرحله عملیات ساخت شد تعرفه پیامک و مکالمه تلفن همراه بروز رسانی شد + جزئیات قیمت گندم ماکارونی اعلام شد وزیر نیرو: زمان احیای منابع آبی با همکاری مشترک فرا رسیده است قیمت خرید تضمینی گندم ابلاغ شد شرایط فروش نقدی محصولات بهمن‌دیزل ویژه مهر ماه ۱۴۰۴ ممنوعیت جدید دولت برای بازار مسکن اعلام شد پایان ضرب‌الاجل بیمه مرکزی/ از فردا بیمه‌نامه بدون استعلام کدپستی صادر نمی‌شود طلای ۱۸ عیار نرخ ارز دلار سکه طلا چهارشنبه ۳۰ مهر ۱۴۰۴ + جدول قیمت جدید محصولات سایپا اعلام شد+جدول جزئیات فروش ارزهای صادراتی در مرکز مبادله وضعیت تردد و محدودیت ترافیکی جاده‌ها تا ۳ آبان قیمت روز گوشی ۳۰ مهر ۱۴۰۴ قیمت گوشت‌ های وارداتی گرم و منجمد اعلام شد آخرین مهلت استفاده از کالابرگ الکترونیکی +جزییات و فهرست جدید کالا‌های اساسی اخطار سازمان حمایت به خودروسازان ثبت نام خودرو‌های وارداتی امروز ۳۰ مهر ۱۴۰۴+ لینک ثبت نام افزایش ۱۳ میلیون تنی تخلیه و بارگیری کالا در بندر شهید بهشتی دستور پزشکیان روی بسته بخش خصوصی برای شرایط پسا ماشه وزیر جهاد کشاورزی: کنترل قیمت‌ها خواست عمومی جامعه است ترخیص سه‌روزه کالا در گمرک با اجرای دقیق ۲ ماده قانون گمرکی ۶۰ لیتر سهمیه بنزین آبان شارژ می‌شود جزئیات تعرفه‌های جدید برق قیمت جهانی طلا امروز ۳۰ مهر ۱۴۰۴ قیمت روز خودرو‌های سایپا و ایران خودرو چهارشنبه ۳۰ مهر ۱۴۰۴ گزارش هواشناسی امروز ۳۰ مهر ۱۴۰۴ جدول قیمت گوشی شیائومی امروز سه شنبه ۲۹ مهر ۱۴۰۴ زمان واریز حقوق مهرماه فرهنگیان بازنشسته جدول قیمت گوشی سامسونگ امروز سه شنبه ۲۹ مهر ۱۴۰۴ ثبت نام خودور‌های وارداتی سایپا امروز ۲۹ مهر ۱۴۰۴+ شرایط و لینک سرنوشت برداشت از میادین مشترک «آزادگان» و «آرش» چه شد؟ وزارت نیرو در حال آماده‌سازی زیرساخت‌های هوشمند شبکه برق است قیمت برنج به زودی کاهش می‌یابد ۱۵ میلیارد صادرات به کشورهای همسایه در ۶ ماه نخست امسال تلاش برای توسعه همکاری‌های مشترک آبی ایران با عربستان سعودی در آب معدنی‌های ایرانی صادراتی به عمان مواد مخدر تزریق شده بود اعلام آخرین آمار خط فقر / قطعنامه ۲۲۳۱ تمام شده است تصویب ۵۳ درخواست سرمایه‌گذاران خارجی به ارزش ۲۶۲ میلیون دلار سیاست‌گذاری ۳ وزارتخانه و دفتر معاون اول برای جذب سرمایه‌گذار خارجی طلای ۱۸ عیار نرخ ارز دلار سکه طلا سه شنبه ۲۹ مهر ۱۴۰۴ + جدول قیمت روز گوشی ۲۹ مهر ۱۴۰۴ جزئیات بیمه فراگیر گندم تشریح شد وزارت جهادکشاورزی اخذ پشت فاکتوری در سامانه بازارگاه را تایید کرد قیمت دلار و سایر ارز‌ها امروز ۲۹ مهر ۱۴۰۴ ثبت نام سایپا بدون قرعه کشی امروز ۲۹ مهر ۱۴۰۴+ جزییات + شرایط و لینک ثبت نام خودرو‌های سایپا گواهی سپرده کالایی گندله چادرملو رونمایی شد پورمحمدی: سازمان برنامه و بودجه بر اساس مصالح مردم تصمیم گیری می کند سایپا دیزل رکورد ۶ ساله تولید را شکست شرط جدید در حذف یارانه‌بگیران | جزییات معیار‌های جدید قطع یارانه نقدی در سال ۱۴۰۴ اعلام نرخ سود سپرده بانکی در سال ۱۴۰۴+ جزییات رکورد تاریخی صنایع پتروشیمی کرمانشاه در نیمه نخست سال ۱۴۰۴؛ از پیشانی تولید تا قله سودآوری کاهش 20درصدی جابجایی مسافران پروازهای داخلی طی نیمه نخست امسال قیمت جهانی نفت امروز ۲۹ مهر ۱۴۰۴ قیمت جهانی طلا امروز ۲۹ مهر ۱۴۰۴ قیمت روز خودرو‌های سایپا و ایران خودرو سه شنبه ۲۹ مهر ۱۴۰۴ گزارش هواشناسی امروز ۲۹ مهر ۱۴۰۴ توضیح سازمان مالیاتی درباره برداشت 6 همت از شرکت نفت ارائه خدمت رایگان اتصال کد ملی به کد پستی توسط سامانه املاک ملاک اعتبار چک، سامانه صیاد است جدول قیمت گوشی شیائومی امروز دوشنبه ۲۸ مهر ۱۴۰۴ جدول قیمت گوشی سامسونگ امروز دوشنبه ۲۸ شهریور ۱۴۰۴ وزیر نیرو عازم عربستان سعودی شد قیمت نهایی ۲۸ محصول ایران خودرو اعلام شد+ جدول ثبت‌ 332 هزار دقیقه تاخیر پروازی در شهریورماه نرخ خرید تضمینی گندم باید واقعی‌سازی شود رقم قرارداد پرسپولیس با وحید هاشمیان لو رفت قیمت روز گوشی ۲۸ مهر ۱۴۰۴ جزئیات طرح جدید فروش خودروهای وارداتی یارانه میلیونی برای کدام خانوار واریز می‌شود؟ طلای ۱۸ عیار نرخ ارز دلار سکه طلا دوشنبه ۲۸ مهر ۱۴۰۴ + جدول افت ۴۰ درصدی فروش لوازم خانگی در سال ۱۴۰۴ وضعیت تردد در جاده‌های کشور امروز ۲۸ مهر ۱۴۰۴ قیمت دلار و ارز در بازار ارز تجاری عرضه گواهی سپرده کالایی گندله برای اولین بار در کشور توسط چادرملو اسقاط خودروی فرسوده امسال تقریبا متوقف شده کاهش ۵ میلیارد مترمکعبی منابع آب حوضه کارون بزرگ ۸۰ درصد مبادلات ایران و روسیه با ریال و روبل انجام می‌شود قیمت مصوب مرغ و تخم‌مرغ تا پایان سال تغییر نمی‌کند شرط دریافت دوباره وام ۵ میلیاردی اشتغال سقف ارزی قیمت جدید قهوه خام مشخص شد سرعت قابل قبول در تغییرات دهک‌بندی یارانه‌ای و تفکیک خانوارها پیش‌فروش محصولات سایپا از فردا اتابک: دستور روان‌سازی واردات قطعات ریلی صادر شد پول‌ها بلوکه شد، اما خودروها نیامدند قیمت میوه و سبزیجات در بازار امروز ۲۸ مهر ۱۴۰۴ تسویه یک‌روزه در بورس؛ گامی کوچک با اثری بزرگ قیمت جهانی نفت امروز ۲۸ مهر ۱۴۰۴ ابلاغ مجدد لغو ممنوعیت ترخیص برنج در فصل برداشت بدهی گندم‌کاران دیروز تسویه شد نماینده مجلس: احتمال خاموشی خانگی کم شد ثبت‌نام خودرو‌های وارداتی امروز ۲۸ مهر ۱۴۰۴ +شرایط و لینک ثبت‌نام قیمت روز خودرو‌های سایپا و ایران خودرو دوشنبه ۲۹ مهر ۱۴۰۴ گزارش هواشناسی امروز ۲۸ مهر ۱۴۰۴ خبر جدید درباره پرداخت معوقات بازنشستگان تامین‌اجتماعی پاییز کم‌بارش و زمستان گرم در پیش است ورود دوباره نقدینگی حقیقی؛ شاخص کل بورس از ۳.۰۹ میلیون واحد گذشت افزایش لحظه‌ای ۵۰۰۰ لیتری ظرفیت تأمین آب تهران محقق شد هشدار وزارت صنعت به تولیدکنندگان موتورسیکلت رییس کل بیمه مرکزی: استفاده از فناوری های نوین در صنعت بیمه اجتناب ناپذیر است نصب پنل‌های خورشیدی در نیروگاه ۱۵.۲ مگاواتی آغاز شد ثبت‌نام خودرو‌های سایپا بدون قرعه‌کشی مهر ۱۴۰۴ + شرایط و لینک ثبت‌نام سایپا آزمون ۱۲ هزار ترازوی سبک و سنگین در استان تهران پایداری گاز صنایع در زمستان در دستور کار است توزیع ۳۷۰۰ قلم ویلچر، واکر و عصا در مناطق محروم توسط بنیاد برکت اعتراضات مؤدیان به بی‌عدالتی در تشخیص مالیات کاهش یافته است سقف ارز مسافرتی اعلام شد/ کدام مسافران ۵۰۰ یورو می‌گیرند؟ دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۵ از وارد آمدن فشار مضاعف به بخش خصوصی جلوگیری نماید مدیرعامل جی‌پی مورگان: قیمت طلا به ۱۰ هزار دلار می‌رسد کرمان‌موتور ۵ محصول خود را گران کرد+ جدول قیمت روز گوشی ۲۷ مهر ۱۴۰۴ تنش آبی در ۱۰۴ شهر ایران افزایش ۱۰۰ درصدی تولید آرد کامل در سال جاری معاون وزیر خارجه: دشمن به دنبال هراس افکنی در بازار ایران است بازديد معاون معدنی وزیر صمت از غرفه چادرملو در متافو تبريز ثبت سفارش برنج هندی هفته آینده آغاز می‌شود کاهش ۸۰ درصدی ذخایر آبی سد کرج وضعیت تردد در جاده‌های کشور امروز ۲۷ مهر ۱۴۰۴ سیاست ارز ترجیحی باید اصلاح شود صورت‌حساب کاغذی از اول دی‌ماه اعتبار مالیاتی ندارد ذخایر طلای بانک مرکزی افزایش یافت/ ورود شمش‌های طلا گامی هوشمندانه در تقویت استقلال مالی کشور دارایی‌های ملکی بانک‌ها فراتر از هزار همت بانک مرکزی ۹ میلیارد دلار ارز به بخش کشاورزی تخصیص داد قیمت روز خودرو‌های سایپا و ایران خودرو یکشنبه ۲۷ مهر ۱۴۰۴ لیست قیمت خرید مسکن در غرب تهران + جدول مدیر کل دفتر آمار گمرک منصوب شد آیا سازمان حمایت جایزه ارزبری به مونتاژکاران خودرو می‌دهد؟ افزایش خرید نفت روسیه توسط هندی ها بر خلاف ادعای ترامپ قیمت روز گوشی ۲۶ مهر ۱۴۰۴ استقرار گمرک در درب ورود بندر شهید رجایی پایان فاکتورهای جعلی در نظام مالیاتی با اجرای صورت‌حساب الکترونیک نرخ خوراک؛ متغیر پنهان سود پالایشی‌ها در بورس توقیف ۱۱۶۸ پرونده اوراق بهادار در شهریورماه قیمت روز خودرو‌های سایپا و ایران خودرو شنبه ۲۶ مهر۱۴۰۴ حراج یکصد و سی‌ام شمش طلا ۲۷ مهرماه برگزار می‌شود قرمزپوشی کامل بازار رمزارزها؛ ریزش ۴ درصدی بیت‌کوین در بازار جهانی راهکار تقویت آنتن‌دهی تلفن همراه و پوشش اینترنت چیست؟ ورود بلاک‌چین‌ها به سیستم پرداخت ملی انگلیس بازار طلای داخلی از تلاطم جهانی دور ماند قیمت روز خودرو‌های سایپا و ایران خودرو جمعه ۲۵ مهر ۱۴۰۴ رکود ساخت و ساز در 70درصد روستاها به‌دلیل سخت‌گیری در تغییر کاربری زمین وزیر کار: آینده هر کشوری را مهارت‌آموزان رقم می‌زنند کارت بازرگانی باید از چرخه تجارت حذف شود یارانه نقدی مهرماه دهک‌های یک تا سه واریز شد اطراق پس از شتاب/ بورس به مرز اصلاح رسید؟ سقف وام اشتغال زایی افزایش یافت ثبات نرخ سود بین‌بانکی در سطح 24 درصد قیمت روز ارزهای تجاری/ دلار توافقی کاهشی شد عراقچی: جنبش عدم تعهد از مواضع ایران در موضوع اسنپ‌بک حمایت می‌کند شرط انگلیس برای لغو سقف نگهداری ارزهای دیجیتال قیمت روز خودرو‌های سایپا و ایران خودرو پنجشنبه ۲۴ مهر ۱۴۰۴ پزشکیان: از آمریکا و این تهدیدات نمی‌ترسم/ ما روی طلا خوابیده ایم و گرسنه‌ایم! طرح سامانه جدید نشانی منتفی شد صورتحساب الکترونیکی مودیان را در برابر ریسک‌های مالیاتی محافظت می‌کند طلای جهانی از ۴۲۰۰ دلار عبور کرد ۳۴ هزار میلیارد تومان مبادله اوراق بهادار و کالا در چهار بورس کشور دولت در حذف یارانه دهک‌های ثروتمند سریع‌تر عمل کند پایان جریمه‌های مدیرمحور در نظام بانکی ماهواره هدهد هک نشده است قیمت روز گوشی ۲۳ مهر ۱۴۰۴ «شورای ملی راهبری هوش مصنوعی» تشکیل می‌شود هشدار آژانس بین‌المللی انرژی درباره مازاد عرضه نفت ابلاغ دستورالعمل جدید بخشودگی جرائم مالیاتی+ جزئیات طراحی نقشه راه صادرات دیجیتال ایران توسط اتاق بازرگانی ایران جزییات حذف یارانه نقدی ۸ میلیون نفر+ مشمولین و نحوه اعتراض قیمت روز خودرو‌های سایپا و ایران خودرو چهارشنبه ۲۳ مهر ۱۴۰۴ خبر خوش برای بازنشستگان تامین اجتماعی+ جزییات فهرست بخشی از مقررات منسوخ سازمان امور مالیاتی کشور اعلام شد مجلس به پیشنهاد تبدیل سازمان هوش مصنوعی به «ستاد» رای نداد تجارت الکترونیک ایران به ۵۵۰۰ همت رسید کمیته مشترک برای تقویت صادرات خدمات فنی‌و‌مهندسی تشکیل شد بانک مرکزی: عملکرد شبکه بانکی در پرداخت وام ازدواج بیش از ۱۰۲ درصد است بریکس ابزار دفع فشار‌های ارزی و نفتی؛ تحریم را با پیمان‌های چندجانبه دور بزنیم آخرین وضعیت پرونده کرسنت/ مبلغ پرداختی بابک زنجانی بیش از بدهی آن بوده است عرضه نخستین شمش طلای سرمایه‌گذاران خارجی در مرکز مبادله ایران ابلاغ ۱۲ آیین‌نامه اجرایی برنامه هفتم در بخش آب، کشاورزی و محیط زیست صادرات خدمات فنی و مهندسی را با هدف ۱۰ میلیارد دلاری احیا می‌کنیم بازسازی غزه و بازار هزار میلیارد دلاری منطقه، فرصتی بزرگ برای شرکت‌های ایرانی است نیازمند تغییر پارادایم از صادرات کالا به خدمات فنی و مهندسی هستیم صادرات جهانی چین در سپتامبر رکورد زد عارف: دولت ناگزیر به مداخله در بازار است پزشکیان: استان‌ها سهم خود از انرژی را هوشمندانه مدیریت کنند صدور ۳۲۶ گواهی تمکن مالی الکترونیک در شهریور ماه + راهنمای دریافت گواهی واگذاری صدور مجوز تاکسی‌های اینترنتی بین‌شهری به اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی کشف فرار مالیاتی ۵۳ میلیارد تومانی در حوزه فرآورده‌های غذایی در استان مرکزی مهلت جدید گمرک برای ارسال کوتاژهای صادراتی فاقد قبض محصول تا ۳۰ آبان افزایش حقوق ۱۴۰۵ به اندازه تورم، درخواست جدی کارگران مجوز فروش ۳۱۷ فقره ملک دولتی به ارزش ۱۴ همت صادر شد زمان پرداخت معوقات بازنشستگان تامین اجتماعی +مبلغ دقیق معوقات و جزییات «کروز» واحد صنعتی نمونه استان تهران شد واریز بیش از ۶۶۵۰ میلیارد تومان سود ناشران بورسی اولین عرضه فوب متانول ایران در بورس انرژی معامله ۶۶ همت کالا در بورس طی یک هفته کالابرگ الکترونیکی جایگزین یارانه نقدی می‌شود؟ اجرای «مسیر ترامپ» در قفقاز با بودجه ۱۴۵ میلیون دلاری آمریکا آغاز شد اعلام زمان‌ پرداخت باقی‌مانده معوقات متناسب سازی حقوق بازنشستگان+ جزییات وزیر ارتباطات: تصمیم‌گیری درباره رفع فیلتر با شورای عالی فضای مجازی است جزئیات صدور کد معاملات بورسی برای خارجی‌ها در ایران اعلام شد افزایش کارمزد معاملات بلوکی سهام و کالا تا ۳ ماه آینده کاخ سفید دوباره هشدار اخراج صادر کرد تصویب شیوه‌نامه جدید نظارت بر بنگاه‌های واگذار شده بورس سبزپوش ماند تمامی منازل در مراکز استان‌ها تا شهریور سال آینده به فیبرنوری مجهز می شود ارزش گمرکی آیفون ۱۷ اعلام شد لزوم حمایت مالی و ارائه تسهیلات خرید برای گسترش خودروهای هیبریدی ساخت داخل بانک های مرکزی جهان در یک ماه چقدر طلا خریدند؟ فاصله بیت‌کوین تا شکستن رکورد جدید کم شد بانک تجاری ایران و اروپا تحریم شد ایلان ماسک نخستین فرد ۵۰۰ میلیارد دلاری جهان شد بیت‌کوین رکورد ۲ ماهه را شکست دستور جدید انگلیس برای دسترسی به داده‌های محرمانه کاربران اپل بدهکارترین کشورهای جهان معرفی شدند برنامه ایران‌خودرو دیزل برای گسترش ارتباط با قطعه‌سازان داخلی ادامه خرید نفت روسیه توسط هند، چین و اروپا علیرغم تهدیدهای ترامپ تقویت سرمایه بانک کشاورزی ضروری است آخرین وضعیت بازار رمزارزها در جهان ترامپ دستور فروش تیک‌تاک را امضا کرد تمدید به‌روزرسانی‌های امنیتی رایگان ویندوز ۱۰ کیف‌‏پول ایرانی‌‏ها چقدر امنیت دارد؟ مسیر تحول کشتیرانی جمهوری اسلامی در شش دهه افزایش حجم تبادلات پستی ایران و ارمنستان با اجرای تفاهم‌نامه جدید عضو کمیسیون امنیت ملی: با تقویت بانک کشاورزی، ظرفیت های پنهان بخش کشاورزی شکوفا می شود دانسته‌های گمرکی اربعین ویژه زائران کدام خانه‌ها مشمول مالیات برخانه‌های خالی می‌شوند؟ میزان تقاضای مصرف برق همچنان نزدیک ۸۰ هزار مگاوات صدور صورتحساب الکترونیکی در ۱۲۰ ثانیه قیمت ارز اربعین/دلار مبادله‌ای رشد کرد افت قیمت دام زنده/ متعادل شدن قیمت گوشت قرمز در بازار تولید محصولات لبنی ؛ صنعتی حساس و استراتژیک در صنایع غذایی کشور خشکی تالاب گاو خونی منشأ ریز گرد‌ها و آلودگی هوا‌ی استان اصفهان تنور نفت
۲۱:۱۴ ۱۴۰۳/۰۷/۰۳
حامد پیرپور، کارشناس اقتصادی

هزینه‌های تولید در ایران از چه عواملی تاثیر می‌پذیرد؟

کنترل نرخ ارز از طریق کاهش هزینه‌های تولید، افزایش امنیت اقتصادی، کاهش تورم و هدایت نقدینگی به سمت فعالیت‌های مولد اقتصادی، به‌جای سفته‌بازی، افزایش عرضه و تقاضای کل و رشد اقتصادی را به دنبال دارد.
هزینه‌های تولید در ایران از چه عواملی تاثیر می‌پذیرد؟
کد خبر:۳۰۲۲

اقتصاد معاصر-حامد پیرپور، کارشناس اقتصادی: یکی از عوامل مهم در طرف عرضه کل، هزینه‌های تحمیل‌شده به تولیدکنندگان است. اصولا عرضه بر چهار پایه کار نیروی کار، سرمایه (یا کالای سرمایه‌ای)، منابع طبیعی و بهره‌وری و سود و کارآفرینی، شکل می‌گیرد.

 

این چهار عامل و هر مولفه‌ای که بر این چهار عامل اثرگذار باشد، بر عرضه کل موثر است. برای مثال تغییر در هزینه‌های مواد خام، تغییر در هزینه‌ها یا دستمزد نیروی کار، تغییر در کیفیت و مهارت یا کمیت نیروی کار، تغییر در سایر هزینه‌های تولید، تغییرات نرخ ارز، مالیات، یارانه، تغییر در نرخ کالاهای وارداتی، نوسانات تورم، تغییر در فناوری و بهره‌وری یا نوآوری و ابداع، همگی ممکن است (نه لزوما همیشه) تحت شرایطی بر طرف عرضه موثر باشند.

 

این تاثیر به این شکل خواهد بود که کاهش هزینه‌های تولید، باعث افزایش عرضه محصولات و در نتیجه، کاهش تورم و رشد اقتصادی در کشور می‌شود. حال باید بپرسیم که چه عواملی می‌تواند در کاهش هزینه‌های تولید نقش داشته باشند؟

 

اثر کالا‌های واسطه‌ای وارداتی

به دلیل کاستی‌های فناورانه و چالش‌های سرمایه و عدم مزیت اقتصادی و ناتوانی در تولید بسیاری از کالا‌های واسطه‌ای و مواداولیه، حجم بالایی از کالاهای واسطه‌ای از طریق واردات در اختیار تولیدکنندگان داخلی قرار می‌گیرد. در نمودار زیر روند ارزش مواد اولیه و کالا‌های واسطه‌ای وارداتی از سال ۱۳۵۳ تا ۱۴۰۰ نشان داده شده است.

 

هزینه‌های تولید در ایران از چه عواملی تأثیر می‌پذیرد؟

 

بر اساس نمودار بالا، واردات کالا‌های واسطه‌ای -عمدتا به دلیل افزایش تولید محصولات داخلی که برای تولید به این کالا‌ها نیاز دارند- در بیشتر سال‌های مورد بررسی، روندی افزایشی دارد. از این‌رو، طبعا افزایش نرخ ارز می‌تواند اثرگذاری قابل توجهی بر هزینه‌های تولیدی بسیاری از محصولات داخلی داشته باشد. به عبارت دیگر، کاهش ارزش پول ملی باعث افزایش قیمت تمام‌شده کالا‌های واسطه‌ای به ریال برای تولیدکنندگان داخلی و همچنین ایجاد فشار هزینه و طبعا کاهش عرضه کل و افزایش تورم می‌شود. در ادامه، سهم وارادات این دسته کالا‌ها از کل واردات ایران طی دوره ۱۳۵۳ تا۱۴۰۰ ارائه شده است.

 

هزینه‌های تولید در ایران از چه عواملی تأثیر می‌پذیرد؟

 

نمودار بالا نشان می‌دهد سهم مواد اولیه و کالا‌های واسطه‌ای از کل واردات در بیشتر سال‌های مورد بررسی، بیش از پنجاه درصد است. سهم بالای این دسته از کالا‌ها از کالا‌های وارداتی باعث کاهش حساسیت تقاضای ارز نسبت به نرخ آن خواهد شد. یعنی افزایش و کاهش نرخ ارز اثر قابل توجهی بر واردات این کالاها نخواهد داشت (به دلیل وابستگی شدید تولید به این کالاها) و در نهایت، این تغییر نرخ ارز موجب تغییر قیمت کالا‌های تولیدشده، در داخل می‌شود.

 

رشد فناوری، بهبود بهره‌وری

دیگر عاملی که می‌تواند باعث کاهش هزینه‌های سرمایه و همچنین هزینه نیروی کار شود، بهبود فناوری استفاده از عوامل تولید است. در شکل زیر روند رشد بهره‌وری کل که بر اساس آن می‌توان بهبود دانش و فناوری در کشور را ارزیابی کرد، طی دوره ۱۳۹۱ الی۱۴۰۰ ارائه شده است. 

 

هزینه‌های تولید در ایران از چه عواملی تأثیر می‌پذیرد؟

 

با توجه به نمودار بالا، نرخ رشد بهره‌وری کل در بیشتر سال‌های مورد بررسی منفی یا بسیارناچیز است. کاهش رشد یا رشد اندک فناوری در فرایند تولید محصولات نهایی باعث عدم کارآیی مناسب از عوامل استفاده‌شده در روند تولید و افزایش هزینه‌های تولید طی دهه‌های اخیر در ایران شده است.

 

نیروی کار

در نهایت، دیگر عامل اثرگذار و مهم در فرایند تولید، نیروی کار است که نقش مهمی در هزینه‌های تولیدی ایران دارد. به این ترتیب که به دلیل عدم دستیابی بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی در ایران به فناوری و ماشین‌آلات مورد نیاز، تولیدات آنها بیشتر وابسته به نیروی کار و کاربر است.

 

اثر افزایش و کاهش دستمزد حقیقی

دستمزد حقیقی آن دستمزدی است که با تورم تعدیل شود. اگرچه کاهش هزینه‌های حقیقی نیروی کار باعث کاهش فشار هزینه و افزایش عرضه محصولات می‌شود اما از طرفی کاهش بازدهی نیروی کار و کاهش جمعیت فعال در بازار کار را به دنبال دارد.

 

بر اساس نظریه دستمزد کارا که توسط استیگلیتز (۱۹۷۴) و آکرلوف و یلن (۱۹۸۶) توسعه یافت، افزایش دستمزد نیروی کار از «مقدار حداقل آن در شرایط رقابت کامل»، به افزایش انگیزه نیروی کار و کارایی آنها منجر می‌شود. متعاقب این می‌دانیم که بهبود کارایی نیروی کار عامل مهمی در جهت افزایش بهره‌وری نیروی کار، بهره‌وری کل و کاهش هزینه نیروی کار نسبت به بازدهی آن است. از این مسیر، افزایش دستمزدهای حقیقی از میزان حداقلی به بهبود تولید کمک خواهد کرد. درعین‌حال، اگر افزایش در دستمزهای حقیقی، به افزایش انگیزه و سود بنگاه نینجامد، ممکن است باعث افزایش هزینه‌های تولیدی، به‌ویژه برای صنایع کاربر، شده و به کاهش انگیزه سرمایه‌گذاری در بخش‌های مولد اقتصاد منجر شود.

 

در مقابل، کاهش دستمزد حقیقی به دلیل کاهش انگیزه افراد به کار کردن باعث کاهش جمعیت فعال در بازار کار، همچنین افزایش نرخ مهاجرت و کاهش کارایی نیروی کار (به دلیل کاهش انگیزه و وجدان کاری) خواهد شد.

 

اما فارغ از این دو وضعیت، نوسانات دستمزد حقیقی و پیش‌بینی ناپذیری می‌تواند هم انگیزه کارکنان را برای حضور در مشاغل با چالش جدی مواجه کند و هم سرمایه‌گذاری فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان را که با این توضیحات، در نمودار زیر روند نرخ رشد حداقل دستمزد و نرخ تورم در ایران طی دوره ۱۳۵۹ تا۱۴۰۰ ارائه شده است. 

 

هزینه‌های تولید در ایران از چه عواملی تأثیر می‌پذیرد؟

 

با توجه به نمودار بالا، نوسان نامتوازن دستمزد نسبت به تورم را داریم که دارای اثرگذاری منفی بر اقتصاد است.

 

توصیه سیاستی

نقش هزینه‌های تولید در عرضه کل و درنتیجه در اقتصاد یک کشور، غیرقابل کتمان است. سیاست‌گذار باید همه عوامل اثرگذار بر این هزینه‌ها را به‌ دقت مورد بررسی قرار داده و راه‌کار‌هایی را برای کاهش آنها درنظر بگیرد. با توجه به توضیحات فوق‌ می‌توان اینطور در نظر گرفت:

 

مورد اول: از آنجا که سهم قابل‌توجهی از هزینه‌های تولید در صنایع گوناگون کشور، مربوط به واردات کالا‌های واسطه‌ای و مواداولیه است و این واردات عمیقا از ناپایداری نرخ ارز تاثیر می‌پذیرد، لازم است که سیاست‌گذار از طریق اتخاذ سیاست‌های پولی و مالی مناسب و عدم پیروی از بازار انحصاری و ناسالم ارز که نرخ ارز در آن بر اساس نفع شخصی و بدون در نظر گرفتن منافع ملی و اجتماعی تعیین می‌شود، از کاهش ارزش پول ملی جلوگیری کند.

 

مورد دوم: علاوه‌براین، کاهش ارزش پول ملی از طریق اثرگذاری بر خالص دارایی‌های خارجی، عامل مهمی در افزایش نقدینگی و ایجاد تورم است. ازاین‌رو، کنترل نوسانات نرخ ارز می‌تواند بخشی از تغییرات تورم که به دلیل تغییر در نقدینگی و افزایش قیمت ریالی کالا‌های واسطه‌ای و نهایی واراداتی است را مهار کند.

 

مورد سوم: با توجه به ساختار اقتصادی ایران، اهمیت نرخ ارز در هزینه‌های تولید بسیار قابل‌توجه است. با کنترل نوسانات نرخ ارز و کاهش تورم -به دلیل افزایش توانایی واردات تکنولوژی‌هایی که باعث بهبود بهره‌وری در فرایند تولید می‌شود و کاهش فشار هزینه مربوط به سرمایه- عرضه کل افزایش و تورم دوباره کاهش خواهد یافت.

 

مورد چهارم: کاهش نوسانات تورمی عامل مهمی در کاهش تورم انتظاری و کاهش دستمزد‌های اسمی است. کاهش دستمزد‌های اسمی نیز به دلیل کاربر بودن بسیاری از صنایع در ایران، باعث کاهش هزینه تولید و رشد اقتصادی می‌شود.

 

مورد پنجم: به دلیل اهمیت نقش نرخ ارز در طرف عرضه کل و وجود نرخ‌های تورم انتظاری بالا در ایران، کارکرد کاهش دستمزد حقیقی برای رشد اقتصادی حتی در کوتاه‌مدت هم خیلی محسوس نیست.