تحریم‌های وضع‌شده علیه روسیه دامن خطوط هوایی دنیا را گرفت

به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر به نقل از پولیتیکو، بسته شدن حریم هوایی روسیه، شرکت‌های هواپیمایی اروپایی را مجبور به تغییر مسیرهای پروازی کرده است، این تغییر مسیرها منجر به افزایش زمان پرواز، مصرف سوخت و هزینه‌های عملیاتی شده و در عین حال، رقابت شرکت‌های هواپیمایی چینی در این مسیرها را تشدید کرده است. 

پس از تشدید درگیری‌های اوکراین در سال ۲۰۲۲، کشورهای غربی به عنوان بخشی از تحریم‌های خود علیه روسیه، حریم هوایی خود را به روی هواپیماهای روسی بستند. در پاسخ، روسیه نیز حریم هوایی خود را به روی هواپیماهای کشورهای «غیر دوست»، از جمله اعضای اتحادیه اروپا بست. این اقدام موجب شد تا شرکت‌های هواپیمایی اروپایی برای پرواز به آسیا مجبور به تغییر مسیر شوند. این تغییر مسیرها، مدت زمان پرواز را افزایش داد و منجر به مصرف بیشتر سوخت و افزایش هزینه‌های عملیاتی شد. 

در مقابل، شرکت‌های هواپیمایی چینی و دیگر خطوط هوایی غیراروپایی، با بهره‌برداری از این موقعیت، پروازهای مستقیم از آسیا به شهرهای اروپایی را افزایش دادند. این امر سهم بازار خطوط هوایی چینی در مسیرهای میان آسیا و اروپا را تقویت کرد. به عنوان مثال شرکت هواپیمایی «چاینا ایسترن ایرلاینز»، تابستان گذشته اعلام کرد که ظرفیت پروازهای خود به اروپا را به ۱۹ مسیر و ۲۴۴ پرواز رفت و برگشت هفتگی افزایش می‌دهد. این اقدام به چینی‌ها این امکان را داد که از مزیت رقابتی در مقایسه با خطوط هوایی اروپایی برخوردار شوند. 

افزایش هزینه‌های عملیاتی شرکت‌های اروپایی در حالی رخ می‌دهد که این شرکت‌ها با چالش‌های دیگری نظیر افزایش قیمت سوخت، بحران‌های نیروی انسانی و بازگشت کند تقاضای مسافرت‌های بین‌المللی پس از دوران همه‌گیری کووید-۱۹ مواجه هستند. همه این عوامل باعث شده که موقعیت رقابتی خطوط هوایی اروپایی در مسیرهای بین آسیا و اروپا تضعیف شود. 

از سوی دیگر، این وضعیت به سود شرکت‌های هواپیمایی آسیایی به ویژه خطوط هوایی چینی تمام شد. این شرکت‌ها که به دلیل عدم مشارکت دولت‌هایشان در تحریم‌های غرب علیه روسیه، مجاز به عبور از حریم هوایی روسیه هستند، پروازهای مستقیم با مدت زمان کوتاه‌تر و هزینه‌های کمتر ارائه می‌کنند. این مساله نه فقط به افزایش سهم بازار آنها منجر شده، بلکه به آنها اجازه داده تا مسافران بیشتری را از شرکت‌های اروپایی جذب کنند. 

در مجموع، بسته شدن حریم هوایی روسیه یکی از مصادیق بارز تاثیر ژئوپلیتیک بر صنعت هوانوردی جهانی است. این مساله نه فقط هزینه‌های عملیاتی شرکت‌های هواپیمایی اروپایی را افزایش داده، بلکه به تقویت جایگاه رقابتی شرکت‌های چینی در مسیرهای هوایی میان اروپا و آسیا منجر شد. پیش‌بینی می‌شود که در صورت تداوم این وضعیت، روندهای کنونی در سهم بازار خطوط هوایی آسیا و اروپا بیش از پیش به سود شرکت‌های آسیایی تغییر کند.