۱۱/فروردين/۱۴۰۴ | ۱۱:۳۸

یادداشت اختصاصی

رفع مشکلات اقتصادی در گرو انسجام ۳ قوه و شفافیت در سیاست‌گذاری‌
محسن فاطمی، کارشناس اقتصادی:
اقتصاد ایران علاوه بر تحریم‌های خارجی و نوسانات ارزی، با چالشی جدی‌تر یعنی عدم هماهنگی میان قوای سه‌گانه و نهادهای تصمیم‌گیر مواجه است، تقویت انسجام میان قوا، تدوین نقشه راه اقتصادی مشترک و افزایش شفافیت در سیاست‌گذاری‌ها می‌تواند مسیر رشد و توسعه اقتصادی را هموار کند.
کد خبر: ۱۷۶۸۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۲۲

نقش بانک مرکزی در ایجاد ثبات ارزی
امیرحسین نامنی، پژوهشگر اقتصادی
نوسانات شدید بازار ارز در سال‌های اخیر، چالش‌های اساسی برای اقتصاد ایران ایجاد کرده و بر تورم، قدرت خرید مردم و ثبات کسب‌وکارها تاثیر گذاشته است؛ کارشناسان پیشنهاد می‌کنند که حرکت تدریجی به سمت نظام نرخ ارز شناور مدیریت‌شده توسعه ابزارهای مالی نوین مانند بازار مشتقات ارزی، بهبود شفافیت اطلاعاتی و اصلاح نظام تخصیص ارز، می‌تواند به مدیریت بهتر بازار ارز و کاهش التهابات اقتصادی کمک کند.
کد خبر: ۱۷۶۷۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۲۴

ارزش‌زدایی از تورم پایین در نرخ‌های بالای ارز/ ارزش ریال چطور حفظ می‌شود
محمدطاهر رحیمی، پژوهشگر اقتصادی
رهبر انقلاب در دیدار رمضانی با کارگزاران نظام، بر لزوم تقویت ارزش پول ملی به‌ عنوان یکی از اساسی‌ترین اولویت‌های اقتصادی کشور تاکید کردند، ایشان با اشاره به تاثیر مستقیم نرخ ارز بر قدرت خرید مردم و رفاه عمومی، سیاست‌هایی را که صرفا بر کاهش تورم، بدون توجه به ارزش پول ملی تمرکز دارند، ناکافی دانستند. این رویکرد مترقی، بر ضرورت ارتقا متغیرهای بخش حقیقی اقتصاد و پرهیز از سیاست‌های انقباضی که منجر به کاهش مصرف و رفاه خانوار می‌شود، تاکید دارد.
کد خبر: ۱۷۶۷۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۲۱

واکاوی چرخه امنیت اقتصادی/ ابزار خنثی‌سازی تهدید معیشت مردم چیست؟
رهبر معظم انقلاب در دیدار با مسؤولان نظام بر اهمیت امنیت اقتصادی و مقابله با تهدیدهای معیشتی که مردم با آن مواجه‌اند تاکید کردند؛ ایشان چهار مرحله اصلی برای ایجاد امنیت اقتصادی را ترسیم کرده و بر لزوم مقابله با تهدیدات خارجی مانند تحریم‌ها، جنگ تجاری و دستکاری قیمت نفت تاکید داشتند.
کد خبر: ۱۷۶۱۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۲۰

ابزارهای تقویت پول ملی/ امکان بازسازی اعتماد با تحول ساختاری
تقویت پول ملی کشور ضرورتی حیاتی برای عبور از بحران‌های اقتصادی است، در حالی که مدل‌های سنتی اقتصادی کارایی خود را از دست داده‌اند، راهکارهای نوین مانند توسعه ریال دیجیتال، پیمان‌های پولی دوجانبه و اصلاح ساختار مالیاتی می‌توانند نقش کلیدی در کاهش وابستگی به ارزهای خارجی و افزایش ثبات اقتصادی ایفا کنند.
کد خبر: ۱۷۶۰۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۲۰

اصلاح نظام ارزی؛ گامی ضروری برای نجات اقتصاد ملی
امیرحسین نامنی، پژوهشگر اقتصادی
بیانات اخیر رهبر معظم انقلاب درباره اصلاح نظام ارزی، چشم‌اندازی تازه برای حل بحران اقتصادی ایران گشوده است. با افزایش نرخ ارز و کاهش قدرت خرید، راهکارهای کارشناسی برای تقویت پول ملی و مهار تورم بیش از هر زمان دیگری اهمیت یافته‌اند.
کد خبر: ۱۷۴۸۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۱۹

فرمول تقویت پول ملی
دانیال داودی، پژوهشگر توسعه اقتصادی
بحث درباره کنترل تورم و تثبیت نرخ ارز، بار دیگر با تاکید رهبر معظم انقلاب بر اهمیت قدرت خرید مردم، در کانون توجه قرار گرفته است. آیا می‌توان تورم را مهار کرد اما همچنان ارزش پول ملی پایین باشد و مردم قدرت خرید کافی نداشته باشند؟ بررسی نمونه‌هایی مانند ویتنام نشان می‌دهد که کاهش تورم به‌ تنهایی کافی نیست و بدون تقویت تولید و افزایش درآمد سرانه، بهبود معیشت مردم امکان‌پذیر نخواهد بود.
کد خبر: ۱۷۴۷۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۱۹

آیا تک‌نرخی شدن ارز در ایران ممکن است؟
محمدطاهر رحیمی، پژوهشگراقتصادی
در حالی که قانون‌گذار آرزوی تک‌نرخی شدن ارز را در قالب سیاست «شناور مدیریت‌شده» ترسیم کرده اما واقعیت‌های اقتصادی ایران نشان می‌دهد که این هدف، بدون در نظر گرفتن مختصات تراز پرداخت‌های کشور، می‌تواند به بحرانی تازه منجر شود.
کد خبر: ۱۷۲۷۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۱۷

مدیریت نوین ارزی برای عبور از بحران‌ها
امیرحسین نامنی، پژوهشگر اقتصادی
شکاف ساختاری در نظام ارزی ایران، بار دیگر امسال نمایان شد؛ جایی که اختلاف ۳۰ تا ۴۰ درصدی میان نرخ رسمی و آزاد ارز، صادرکنندگان را به خروج درآمدهای ارزی از مسیرهای رسمی ترغیب کرده و ناترازی در زنجیره تامین و تخصیص ارز را به یکی از معضلات جدی اقتصاد ایران تبدیل کرده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد عبور از این بحران، فقط با تلفیق نوآوری‌های نهادی، مشوق‌های هوشمند و فناوری‌های نوین ممکن خواهد بود.
کد خبر: ۱۷۲۷۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۱۷

اقتصاد مقاومتی؛ از ابلاغ تا اجرا
گیتی صادقیان، پژوهشگر اقتصادی
یازده سال از ابلاغ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی می‌گذرد اما هنوز نشانه روشنی از تحقق اهداف آن دیده نمی‌شود. سیاست‌هایی که قرار بود تاب‌آوری اقتصادی را در برابر تحریم‌ها و تکانه‌های بیرونی تقویت کند، امروز خود در پیچ‌وخم نبود شاخص‌های کمی، بی‌برنامگی اجرایی و ضعف نظارتی گرفتار شده است. وقتی مفاهیم کلان بدون متر و معیار مشخص ابلاغ می‌شوند و سازوکار نظارتی نسبت به ارائه گزارش‌های آسیب‌شناسانه بی‌توجه است، نتیجه چیزی جز دور شدن از هدف اصلی نخواهد بود.
کد خبر: ۱۶۶۸۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۱۰

تحقق رشد ۸ درصدی اقتصاد امکان‌پذیر است
دانیال داودی، پژوهشگر توسعه اقتصادی
برخی تحلیلگران دستیابی به رشد اقتصادی ۸ درصدی در ایران را با استناد به عملکرد اقتصاد ایران در دهه‌ ۹۰، آثار منفی تحریم‌ها و پدیده هیسترزیس (Hysteresis) ناممکن می‌دانند، اما داده‌های بین‌المللی، ظرفیت‌های خالی تولیدی و تجربیات کشورهای مشابه ایران نشان می‌دهد که با اصلاحات ساختاری، بهره‌گیری از توان داخلی و بهبود فضای کسب‌وکار، اقتصاد ایران قادر به دستیابی به نرخ رشد هدف‌گذاری شده در برنامه‌ هفتم است.
کد خبر: ۱۶۵۳۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۱/۰۹

نحوه نفوذ اقتصادی اسرائیل از طریق بهائیان در ایران چگونه بود؟
محمدامین گزار، پژوهشگر اقتصادی
رژیم پهلوی در راستای روابط پنهان و آشکار خود با اسرائیل، زمینه نفوذ اقتصادی صهیونیست‌ها را در مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی ایران فراهم کرد. از پروژه‌های عمرانی و ساخت‌وساز گرفته تا بخش کشاورزی، شرکت‌های اسرائیلی و عوامل وابسته به آن‌ها توانستند قراردادهای کلانی را از حکومت پهلوی دریافت کنند.
کد خبر: ۱۵۷۲۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۸

تحقق رشد اقتصادی پایدار با تمرکز بر ظرفیت‌های داخلی
امیرحسین نامنی، پژوهشگر اقتصادی
رهبر معظم انقلاب اخیرا بر اهمیت نقش بخش خصوصی در تحقق رشد اقتصادی تاکید کردند. این در حالی است که اقتصاد ایران با چالش‌هایی همچون تحریم‌ها، تورم و کاهش سرمایه‌گذاری خارجی روبه‌رو است. با این‌ حال، ظرفیت‌های بالقوه‌ای مانند موقعیت ژئوپلیتیک، منابع طبیعی غنی و نیروی کار جوان، می‌توانند به‌ عنوان موتورهای اصلی رشد عمل کنند.
کد خبر: ۱۵۷۱۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۸

تاب‌آوری اقتصادی ایران و جایگاه آن در دنیا
رامین غدیری،پژوهشگر حوزه اقتصادی
ایران در میان ۱۳۰ کشور جهان، رتبه ۱۱۱ام را از نظر تاب‌آوری اقتصادی دارد. طبق شاخص تاب‌آوری جهانی FM، ایران با امتیاز ۳۶.۶ از ۱۰۰، به دلیل چالش‌هایی همچون ناامنی آبی، تورم، نرخ بالای شهرنشینی و ضعف در دسترسی به اینترنت، در زمره کشورهای کم‌تاب‌آور قرار گرفته است.
کد خبر: ۱۵۴۹۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۶

مسیر سرمایه‌گذاری در بورس چطور هموار می‌شود؟
رامین غدیری، پژوهشگر اقتصادی
بازار سرمایه ایران در سال ۱۴۰۳ در تقاطع فرصت‌ها و چالش‌ها قرار دارد. از یک‌سو، صنایع پتروشیمی، فولاد و معدن با ظرفیت‌های رشد روبه‌رو هستند و از سوی دیگر، ریسک‌های اقتصادی، سیاسی و نوسانات بازارهای جهانی می‌توانند بر روند شاخص کل بورس تاثیر بگذارند؛ مدیریت ریسک و انتخاب هوشمندانه سبد سرمایه‌گذاری می‌تواند مسیر سرمایه‌گذاران را در این سال پرنوسان هموارتر کند.
کد خبر: ۱۵۴۸۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۸

توسعه مکران به منزله‌ یک پیشران اقتصادی
محسن فاطمی، کارشناس ارشد اقتصادی
در حالی که بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته سهم عمده‌ای از تولید ناخالص داخلی خود را از دریا تامین می‌کنند، اقتصاد ایران همچنان وابسته به صادرات نفت و شیلات باقی مانده است. با وجود ظرفیت‌های عظیم سواحل مکران، توسعه این منطقه به‌ عنوان یک موتور محرک اقتصادی همچنان در ابهام است.
کد خبر: ۱۵۴۷۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۸

واکاوی مارپیچ افزایش دستمزد و تورم؛ رشد حقوق باید به ارتقای بهره‌وری منجر شود
میلاد مفاخری، پژوهشگر اقتصادی
با نزدیک شدن به پایان سال، یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های کارگران و کارمندان در ایران، میزان افزایش حقوق است. این موضوع همواره میان کارفرمایان، دولت و نیروی کار محل چالش بوده و برخی اقتصاددانان هشدار می‌دهند که افزایش دستمزدها می‌تواند موجب افزایش تورم شود. اما آیا این رابطه همواره مستقیم و اجتناب‌ناپذیر است؟
کد خبر: ۱۵۳۹۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۴

نرخ ارز و انتظارات تورمی؛ بازی پرریسک با اقتصاد کشور
محمدطاهر رحیمی، پژوهشگر اقتصادی
نرخ ارز در اقتصاد ایران به‌ عنوان لنگر انتظارات اقتصادی عمل کرده و تاثیر عمیقی بر روندهای کلان کشور دارد. در طول دهه‌های گذشته، به‌ جای انجام اصلاحات ساختاری، دولت‌ها از منابع ارزی نفتی به‌ عنوان مسکنی موقت برای پوشش ناترازی‌های اقتصادی استفاده کردند که موجب نوسانات ارزی مداوم، فشار تورمی بر خانوارها، افزایش هزینه‌های تولید، رشد فعالیت‌های سفته‌بازانه و اختلال در نظام عرضه و تقاضا شده است.
کد خبر: ۱۵۱۸۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۲

رونق چابهار ایران را به هاب ترانزیتی اوراسیا نزدیک‌تر می‌‌کند
محمد مهدی کریمی قهی، کارشناس ترانزیت
ظرفیت‌های نهفته در نوار شرقی کشور که به چابهار و سرخس متصل می‌شوند، این قابلیت را دارند که با اقدامات مناسب، ایران را به هاب ترانزیتی آسیا تبدیل کنند.
کد خبر: ۱۴۸۵۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۱

صنعت گردشگری ریلی؛ نگین صنعت گردشگری ایران 
بهرام بهرامی، کارشناس حمل‌و‌نقل ریلی
با وجود ظرفیت‌های بی‌نظیر تاریخی، فرهنگی و طبیعی، صنعت گردشگری ایران همچنان از جایگاه واقعی خود فاصله دارد. در این میان، گردشگری ریلی به‌ عنوان یکی از پایدارترین و ایمن‌ترین شیوه‌های سفر، می‌تواند نقشی کلیدی در جذب گردشگران داخلی و خارجی ایفا کند.
کد خبر: ۱۴۵۵۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۱۴

گزارش
گزارش
اقتصاد معاصر بررسی می‌کند؛

اهمیت فعال‌شدن کریدور ریلی افغانستان-ایران-اروپا

فعال شدن کریدور ریلی افغانستان-ایران-اروپا می‌تواند نتایج مهمی داشته باشد که موقعیت ترانزیتی ایران را از چین تا اروپا تقویت می‌کند. 

سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی-بخش هفتم؛

سرمایه‌گذاری در نیروی پنهان روستا؛ زنان و جوانان، کلید تحول در تولید کشاورزی

در سالی که «سرمایه‌گذاری برای تولید» محور اقتصاد ایران شده، زنان و جوانان روستایی می‌توانند با خلاقیت و توانمندی‌های خود، نه‌ فقط موتور توسعه کشاورزی باشند، بلکه مهاجرت معکوس را رقم بزنند و روستاها را به کانون‌های تولید پایدار تبدیل کنند.

بازگشت دوباره شاخص بورس به ارتفاع ۲.۸ میلیون واحد

در جریان معاملات امروز بازار سرمایه، شاخص کل بورس برای چهارمین روز پیاپی در سال جاری، مثبت بود و با ثبت رشد ۳۲ هزار واحدی موفق شد تا ارتفاع ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار واحد را پس بگیرد.

سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی-بخش ششم

کشاورزی پایدار و ارگانیک؛ نگاهی به چالش‌ها و فرصت‌ها

در سالی که سرمایه‌گذاری در تولید به عنوان شعار ملی ایران مطرح شده، کشاورزی پایدار و ارگانیک بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. این رویکرد نه‌ فقط سلامت جامعه و حفظ محیط‌زیست را تضمین می‌کند، بلکه فرصتی طلایی برای ورود به بازارهای جهانی با ارزش ۲۰۰ میلیارد دلار فراهم می‌آورد.

یادداشت و تحلیل
یادداشت و تحلیل
دانیال داودی، پژوهشگر توسعه اقتصادی

تحقق رشد ۸ درصدی اقتصاد امکان‌پذیر است

برخی تحلیلگران دستیابی به رشد اقتصادی ۸ درصدی در ایران را با استناد به عملکرد اقتصاد ایران در دهه‌ ۹۰، آثار منفی تحریم‌ها و پدیده هیسترزیس (Hysteresis) ناممکن می‌دانند، اما داده‌های بین‌المللی، ظرفیت‌های خالی تولیدی و تجربیات کشورهای مشابه ایران نشان می‌دهد که با اصلاحات ساختاری، بهره‌گیری از توان داخلی و بهبود فضای کسب‌وکار، اقتصاد ایران قادر به دستیابی...

مجتبی بابائی، پژوهشگر حوزه صنعت

چالش‌های استحصال لیتیوم در کشور

با افزایش تقاضای جهانی برای لیتیوم به دلیل نقش کلیدی آن در صنعت باتری‌سازی، ایران نیز به دنبال بهره‌برداری از منابع داخلی این عنصر حیاتی است. با این حال، بررسی‌های تخصصی نشان می‌دهد که شورابه‌های ایران، به‌ ویژه دریاچه نمک قم، خور اصفهان و طرود سمنان، از نظر غلظت لیتیوم بسیار کمتر از حد اقتصادی بوده و نسبت بالای منیزیم به لیتیوم، استحصال این فلز را...

محمدباقر شیرمهنجی، کارشناس اقتصادی

نقش رهبر معظم انقلاب در نظام برنامه‌ریزی اقتصادی ایران

رهبر معظم انقلاب در سخنرانی نوروز ۱۴۰۴ تاکید کردند که در برنامه‌ریزی‌های اقتصادی دخالتی ندارند، چراکه این وظیفه دولت است. این موضع‌گیری بازتابی از ساختار حکمرانی ایران بر اساس قانون اساسی است که رهبری را در سطح سیاست‌گذاری کلان و هدایت نهادی تعریف می‌کند، نه در مدیریت اجرایی. بررسی اسناد بالادستی و عملکرد نهادها نشان می‌دهد که رهبری نقش خود را در تعیین...

علیرضا خلج، پژوهشگر اقتصادی

سرمایه‌گذاری در کشاورزی؛ کلید طلایی تولید و امنیت غذایی

رهبر معظم انقلاب اسلامی سال ۱۴۰۴ را «سرمایه‌گذاری برای تولید» نام‌گذاری کردند و بر نقش کلیدی دولت و مردم در توسعه اقتصادی تاکید داشتند. در این میان، سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی می‌تواند یکی از اقدامات راهبردی برای تحقق این شعار باشد. ایران با دارا بودن منابع طبیعی غنی، اقلیم متنوع و ظرفیت بالای صادرات محصولات کشاورزی، ظرفیت بالایی برای توسعه این بخش...

گفت وگو
گفت وگو
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در گفت‌و‌گو با اقتصاد معاصر؛

عدم بازگشت ارز صادراتی یکی از عوامل افزایش نرخ ارز است

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی گفت: معتقدم باید به این نکته توجه داشت که عدم بازگشت ارز صادراتی، یکی از عوامل افزایش نرخ ارز است.

نایب رئیس کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با «اقتصاد معاصر»؛

سکوهای فروش آنلاین طلا باید تحت نظارت قرار گیرند

نایب رئیس کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی ضمن انتقاد از نبود نظارت بر پلتفرم‌های فروش طلای آنلاین گفت: این بستر‌ها باید تحت نظارت دستگاه‌های نظارتی قرار بگیرند

رئیس اتاق بازرگانی بوشهر در گفت‌و‌گو با اقتصاد معاصر؛

تحریم‌های داخلی بلای جان تولید است

رئیس اتاق بازرگانی بوشهر فاش کرد که موانع اجرایی و تسلط اقتصاد دولتی بر کشور، توان بخش خصوصی برای کمک به رشد اقتصادی را سلب کرده است.

یک عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفت‌و‌گو با اقتصاد معاصر؛

تحقق شعار سال گذشته نیازمند تغییر در سیاست‌گذاری‌ها بود

یک عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفت: انتظار داریم که وقتی نام سال به این شکل تعیین می‌شود، هم تولید و هم مشارکت مردم در اولویت سیاست‌های کشور قرار بگیرد. برای تحقق این اهداف، نیاز به تغییر ریل در سیاست‌گذاری‌ها داریم.