۲۲/ارديبهشت/۱۴۰۴ | ۲۰:۰۴

یادداشت اختصاصی

ممنوعیت واردات کالای مشابه داخل؛ راهبردی تجربه‌شده در توسعه صنعتی کشورها
محمد طاهر رحیمی، سیاست‌پژوه توسعه
رهبر انقلاب در دیدار اخیر با کارگران، با انتقاد از تلاش برخی نهادها برای لغو ممنوعیت واردات کالاهای دارای مشابه داخلی، خواستار حمایت قاطع از تولید ملی و ارتقا کیفیت کالاهای داخلی شدند؛ موضوعی که در تجربه تاریخی کشورهای موفق صنعتی همچون آلمان، ژاپن، چین و کره جنوبی نیز به‌ عنوان پیش‌نیاز توسعه اقتصادی، اشتغال‌زایی و رقابت‌پذیری جهانی به اثبات رسیده است.
کد خبر: ۲۲۶۶۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۲۱

اثر کش‌وقوس برجام در سال ۱۳۹۴ بر بازار سرمایه
رامین غدیری، پژوهشگر اقتصادی
بازار سرمایه ایران در سال ۱۳۹۴ پس از دو سال رکود عمیق، به لطف تحولات سیاسی و اقتصادی، به ویژه مذاکرات و اجرای برجام، توانست از وضعیت رکودی خارج شود. اجرای توافق هسته‌ای و لغو تحریم‌ها، تاثیرات مثبت روانی و عملی قابل توجهی بر بورس داشت که منجر به رشد چشمگیر شاخص‌ها و بازدهی سهام شد.
کد خبر: ۲۲۴۰۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۱۹

بررسی وضعیت بورس ایران در سال ۱۴۰۴
رامین غدیری، پژوهشگر اقتصادی
بازار سرمایه ایران در سال ۱۴۰۴ با چالش‌های اقتصادی و سیاسی پیچیده‌ای روبه‌رو است که از جمله مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر آن می‌توان به تورم بالا، نوسانات نرخ ارز، وضعیت سیاسی داخلی و مذاکرات برجام اشاره کرد. در این شرایط، صنایع صادرات‌محور مانند پتروشیمی و فلزات اساسی فرصت‌هایی برای رشد دارند اما سرمایه‌گذاران باید با توجه به ریسک‌های بازار، تحلیل دقیق و مدیریت ریسک هوشمندانه‌ای را برای موفقیت در بازار در پیش بگیرند.
کد خبر: ۲۲۴۰۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۱۸

رابطه دلار و یورو از دید نظریه بازی‌ها
رامین غدیری، پژوهشگر اقتصادی
از زمان ورود یورو به بازارهای جهانی در سال ۲۰۰۰، رقابت استراتژیک بین دلار آمریکا و یورو به یکی از مهم‌ترین چالش‌های اقتصادی جهانی تبدیل شده است. این رقابت که از منظر نظریه بازی‌ها و مدل‌های اقتصادی مانند رهبر-پیرو و تعادل نش تحلیل می‌شود، نشان‌دهنده تلاش دو ارز برای حفظ یا افزایش سهم خود در بازار جهانی است.
کد خبر: ۲۲۴۰۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۱۹

قانون جدید بانک مرکزی؛ گامی بلند برای مقابله با فساد بانکی
امیرحسین نامنی، پژوهشگر اقتصادی
تصویب قانون جدید بانک مرکزی، نقطه عطفی در اصلاح نظام بانکی کشور به‌ شمار می‌رود؛ قانونی که با هدف مقابله با فساد، افزایش شفافیت و هدایت منابع مالی به‌سوی تولید، اختیارات نظارتی این نهاد را به‌ طور بی‌سابقه‌ای گسترش داده و می‌تواند نقش بانک‌ها در تحقق شعار «سرمایه‌گذاری برای تولید» را پررنگ‌تر کند.
کد خبر: ۲۲۲۰۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۱۹

تحلیل روند صعودی بازار سرمایه در سایه کاهش ریسک‌های سیستماتیک
احسان بیدارمغز، تحلیلگر و فعال بازار سرمایه
روند صعودی اخیر بازار سرمایه را می‌توان حاصل هم‌افزایی عوامل متعددی دانست که در کاهش تدریجی ریسک‌های سیستماتیک، بهبود انتظارات و افزایش تحرک شاخص‌ها نمود یافته‌اند؛ شرایطی که چشم‌انداز محتاطانه‌ای از بازگشت پویایی به بازار ترسیم می‌کند.
کد خبر: ۲۲۱۹۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۱۶

نقش مدیریت انتظارات و عملیات روانی در مهار بحران‌های ارزی
هادی پارسا، پژوهشگر اقتصادی
در میانه بحران‌های سیاسی، امنیتی و بلایای طبیعی، نوسانات نرخ ارز نخستین نشانه بی‌ثباتی اقتصادی است اما تجربه کشورهایی همچون روسیه و ترکیه نشان می‌دهد که مدیریت هوشمندانه فضای روانی و انتظارات عمومی، در کنار اقدامات اقتصادی، می‌تواند نقش کلیدی در مهار بحران ارزی و حفظ ارزش پول ملی ایفا کند.
کد خبر: ۲۲۱۷۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۱۹

واکاوی یک دهه عملکرد بانک‌های خصوصی؛ ناترازی و مدیریت رانتی
کیارش عرب عامری، پژوهشگر اقتصادی
در حالی‌ که بانک‌های خصوصی با هدف ارتقای رقابت و کارایی وارد عرصه اقتصادی ایران شدند، عملکرد آن‌ها در یک دهه اخیر به نقطه مقابل این اهداف رسیده است؛ نهادهایی با ترازنامه‌های زیان‌ده، وام‌های معوق گسترده و مدیریتی رانتی که نه‌ فقط اعتماد عمومی را تضعیف کرده، بلکه به یکی از مهم‌ترین تهدیدها برای ثبات مالی کشور تبدیل شده‌اند.
کد خبر: ۲۲۱۲۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۱۶

زیان ۴۲۶ همت، نسبت کفایت سرمایه منفی ۳۶۰ درصد؛ بانک آینده چرا به اینجا رسید؟
در یک دهه گذشته، بانک آینده از الگوی موفق بانکداری خصوصی به بحرانی‌ترین نهاد مالی کشور تبدیل شده است؛ موسسه‌ای که اکنون با زیان انباشته ۴۲۶ هزار میلیارد تومانی، نسبت کفایت سرمایه منفی ۳۶۰ درصد و حجم بالای تسهیلات غیرجاری به شرکت‌های زیرمجموعه‌اش، به یکی از بزرگ‌ترین تهدیدها برای ثبات نظام بانکی ایران بدل شده و اکنون گزینه انحلال آن، نه یک انتخاب، بلکه ضرورتی اجتناب‌ناپذیر به‌ نظر می‌رسد.
کد خبر: ۲۲۱۰۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۱۶

هشدار تورم صعودی؛ رژیم ارزی بازار توافقی تغییر کند
محمدطاهر رحیمی، پژوهشگر اقتصادی
تورم که به عنوان یکی از مهم‌ترین شاخص‌های اقتصاد کلان شناخته می‌شود، در سال‌های اخیر با عبور از میانگین بلندمدت، به سطحی بی‌سابقه رسیده و پیامدهای گسترده‌ای بر معیشت مردم، تولید ملی و ثبات اجتماعی بر جای گذاشته است؛ تجربه جهش‌های ارزی در اقتصاد ایران نشان می‌دهد که ریشه اصلی تورم‌های جهشی اخیر نه در عوامل ساختاری، بلکه در بی‌ثباتی نرخ ارز و سیاست‌های نادرست ارزی نهفته است و در صورت تداوم می‌تواند موتورهای تورمی را فعال نگه دارد.
کد خبر: ۲۱۹۵۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۱۴

بورس؛ پل سرمایه‌گذاری به سوی کارخانه‌ها
ابوالفضل نوروزی، پژوهشگر بازار سرمایه
در اقتصاد ایران که با تورم مزمن و نوسانات ارزی روبه‌رو است، بخش بزرگی از نقدینگی به سمت بازارهای غیرمولد مانند طلا، ارز و مسکن هدایت شده و بخش تولید با کمبود منابع مالی دست‌وپنجه نرم می‌کند. در چنین شرایطی، بازار سرمایه با ابزارهای شفاف و ساختارمند می‌تواند به یکی از مهم‌ترین راهکارها برای تامین مالی تولید و هدایت سرمایه‌های سرگردان به مسیرهای مولد تبدیل شود.
کد خبر: ۲۱۸۲۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۱۳

یک ارزیابی صادقانه؛ مسکن بی‌مسکن
بهزاد عمران‌زاده، مسؤول اندیشکده شهر اسلامی-ایرانی
با مطرح شدن استیضاح فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی، نگاه‌ها به عملکرد این وزارتخانه در حوزه حساس و بحران‌زده مسکن معطوف شده است؛ حوزه‌ای که نه‌ فقط در تامین نیاز اساسی خانوارهای ایرانی ناکام مانده، بلکه با بی‌عملی در اجرای قوانین و سیاست‌های حمایتی، بحران مسکن را به مرزهای نگران‌کننده‌ای رسانده و نشانی از اصلاح و خروج از بن‌بست در آن به چشم نمی‌خورد.
کد خبر: ۲۱۸۱۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۱۳

ضرورت اصلاح مدت‌ زمان‌ ترخیص کالا در بنادر کشور
بهرام بهرامی، مدرس و پژوهشگر 
حادثه اخیر در بندر راهبردی شهید رجایی، نه‌ فقط زنگ خطری برای زیرساخت‌های لجستیکی کشور، بلکه هشداری جدی به نظام حکمرانی و مدیریت کلان اقتصادی است؛ جایی که تاخیرهای مزمن، ناکارآمدی‌های مدیریتی و بیماری در تدبیر، دست به دست هم داده‌اند تا قلب تپنده تجارت دریایی ایران با اختلال و بحران روبه‌رو شود.
کد خبر: ۲۱۶۱۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۱۰

ظرفیت‌ها و محصولات صادراتی مغفول مانده در «ایران اکسپو ۲۰۲۵»
محسن فاطمی، کارشناس ارشد اقتصادی
در حالی‌ که تمرکز سنتی صادرات ایران همچنان بر محصولات پتروشیمی، معدنی و فلزی است، طیف گسترده‌ای از ظرفیت‌های اقتصادی کشور در سایه مانده‌اند. «ایران اکسپو ۲۰۲۵» می‌تواند سکویی برای دیده شدن این ظرفیت‌های مغفول باشد. تحقق این هدف، نیازمند نگاهی نوین به زنجیره ارزش صادراتی، سیاست‌گذاری هوشمند و حمایت هدفمند از بخش خصوصی است.
کد خبر: ۲۱۵۹۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۱۰

حالا می‌توان گفت که عدالت مالیاتی اجرا می‌شود
روح‌الله لطیفیان، خبرنگار اقتصاد معاصر
پس از سال‌ها انتظار و کش‌وقوس‌های فراوان، قانون مالیات بر عایدی سرمایه (CGT) در ایران سرانجام به تصویب نهایی رسید؛ اقدامی که می‌تواند نقطه‌ عطفی در نظام مالیاتی کشور باشد و با هدف مقابله با سوداگری و هدایت سرمایه‌ها به سمت تولید، اقتصاد ایران را به سمت عدالت مالیاتی و شفافیت بیشتر سوق دهد.
کد خبر: ۲۰۷۸۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۰۳

بازآرایی نظم تجارت جهانی و الزامات توسعه صادرات غیرنفتی ایران
محسن فاطمی، کارشناس اقتصاد
در میانه تحولات پرشتاب اقتصاد جهانی و تغییر قواعد بازی در تجارت بین‌الملل، صادرات غیرنفتی به یکی از گزینه‌های کلیدی ایران برای کاهش فشار تحریم‌ها و افزایش تاب‌آوری اقتصادی بدل شده اما موفقیت در این مسیر، نیازمند نگاهی فراتر از خام‌فروشی، وابستگی جغرافیایی و سیاست‌های حمایتی سنتی است.
کد خبر: ۲۰۷۵۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۰۱

بورس ایران در دو راهی کنترل و کارایی
ابوالفضل نوروزی، پژوهشگر اقتصادی و بازار سرمایه
بورس ایران سال‌هاست که درگیر چالشی قدیمی اما حیاتی است؛ چالشی میان ثبات و پویایی. دامنه نوسان به‌ عنوان ابزاری برای مدیریت این تعادل، همواره موافقان و مخالفانی داشته است.
کد خبر: ۲۰۴۹۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۱/۲۹

ریسک‌های جنگ تعرفه‌ای ترامپ برای اقتصاد آمریکا و جهان
محمدطاهر رحیمی، پژوهشگر اقتصادی
جنگ تعرفه‌ای دونالد ترامپ، بیش از آنکه یک ابزار سیاست خارجی برای فشار بر رقبا باشد، به نقطه‌ عطفی در تحولات اقتصادی جهان تبدیل شد؛ بحرانی که نه‌ فقط اقتصاد ایالات متحده را در معرض رکود، نااطمینانی و کاهش سرمایه‌گذاری قرار داد، بلکه زنجیره‌های تولید بین‌المللی را مختل کرده و سایه‌ای سنگین بر روابط تجاری جهانی افکند.
کد خبر: ۲۰۳۸۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۱/۲۸

شفاف‌سازی آمارها از پشت پرده جنگ تعرفه‌ای و اهداف ترامپ
محمدطاهر رحیمی، پژوهشگر اقتصادی
دونالد ترامپ در بازگشت به کاخ سفید، یک‌بار دیگر پرچم جنگ تجاری را برافراشته است؛ این بار با وعده افزایش ۶۰ درصدی تعرفه‌ها بر کالاهای چینی. سیاستی که با وجود حامیانش دفاع از تولید آمریکاست اما تجربه دوره نخست ریاست‌ جمهوری‌اش نشان می‌دهد نه فقط صادرات چین را متوقف نکرد، بلکه هزینه‌های سنگینی بر اقتصاد جهانی و مصرف‌کنندگان آمریکایی تحمیل کرد.
کد خبر: ۲۰۲۱۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۱/۲۶

روسیه چطور با سیاست بازگشت ارز صادرات به رشد تاب‌آوری مقابل تحریم‌ رسید
کیارش عرب‌عامری، پژوهشگر اقتصادی
در پی تحریم‌های سنگین غرب علیه روسیه پس از جنگ اوکراین، مسکو با بحران اقتصادی کم‌سابقه‌ای روبه‌رو شد اما اجرای سیاست الزام بازگشت ارز صادراتی توانست ثبات را به بازارهای مالی بازگرداند.
کد خبر: ۲۰۰۵۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۱/۲۴

گزارش
گزارش
اقتصاد معاصر گزارش می‌دهد

«پایان خاموشی‌ها در تابستان ۱۴۰۴»، وعده‌‌ای که ادعا از آب درآمد

کمتر از پنج ماه از وعده وزیر نیرو مبنی بر «پایان خاموشی‌ها در تابستان ۱۴۰۴» می‌گذرد و اکنون خود او در برنامه‌ای زنده، رسما از وجود ناترازی ۲۰ هزار مگاواتی سخن می‌گوید؛ اعترافی که نه‌ فقط با وعده‌های پیشین وزارتخانه‌ وی در تضاد است، بلکه نشان می‌دهد بسیاری از پروژه‌های ادعایی برای عبور از بحران برق، یا فقط روی کاغذ مانده‌اند یا اساسا از ابتدا قابل تحقق...

اختصاصی اقتصاد معاصر

دولت برای وزارتخانه‌های صمت و کشور در انفجار بندرعباس تقسیم کار کرد

در پی حادثه اخیر در بندر شهید رجایی بندرعباس، هیات دولت با تعیین مهلت زمانی و تقسیم وظایف میان دستگاه‌های اجرایی، وزارت کشور را مسئول شناسایی علت دقیق حادثه تا پایان اردیبهشت و وزارت صمت را مکلف به جبران فوری خسارات شرکت‌ها و تجهیزات آسیب‌دیده کرد.

اورهال نیروگاه‌ها میانبر عبور از خاموشی

در شرایطی که ظرفیت تولید برق کشور به دلیل تعمیرات اساسی در برخی نیروگاه‌ها کاهش یافته، با انجام تعمیرات به‌ موقع و اتکا به توان داخلی، نه‌ فقط از خروج میلیون‌ها یورو ارز جلوگیری شده، بلکه می‌توان امید داشت در روزهای پرمصرف پیش‌ رو، برق پایدار در اختیار بخش‌های مختلف قرار گیرد.

مازاد تولید مرغ و تخم‌مرغ؛ فرصتی برای صادرات یا تهدیدی برای تولید؟

در حالی که تولید روزانه مرغ و تخم‌مرغ در کشور از نیاز بازار داخلی فراتر رفته، نبود سیاست‌های صادراتی پایدار و فرآوری محصولات، تولیدکنندگان را با زیان اقتصادی روبه‌رو کرده است.

یادداشت و تحلیل
یادداشت و تحلیل
محمد طاهر رحیمی، سیاست‌پژوه توسعه

ممنوعیت واردات کالای مشابه داخل؛ راهبردی تجربه‌شده در توسعه صنعتی کشورها

رهبر انقلاب در دیدار اخیر با کارگران، با انتقاد از تلاش برخی نهادها برای لغو ممنوعیت واردات کالاهای دارای مشابه داخلی، خواستار حمایت قاطع از تولید ملی و ارتقا کیفیت کالاهای داخلی شدند؛ موضوعی که در تجربه تاریخی کشورهای موفق صنعتی همچون آلمان، ژاپن، چین و کره جنوبی نیز به‌ عنوان پیش‌نیاز توسعه اقتصادی، اشتغال‌زایی و رقابت‌پذیری جهانی به اثبات رسیده است.

رامین غدیری، پژوهشگر اقتصادی

رابطه دلار و یورو از دید نظریه بازی‌ها

از زمان ورود یورو به بازارهای جهانی در سال ۲۰۰۰، رقابت استراتژیک بین دلار آمریکا و یورو به یکی از مهم‌ترین چالش‌های اقتصادی جهانی تبدیل شده است. این رقابت که از منظر نظریه بازی‌ها و مدل‌های اقتصادی مانند رهبر-پیرو و تعادل نش تحلیل می‌شود، نشان‌دهنده تلاش دو ارز برای حفظ یا افزایش سهم خود در بازار جهانی است.

امیرحسین نامنی، پژوهشگر اقتصادی

قانون جدید بانک مرکزی؛ گامی بلند برای مقابله با فساد بانکی

تصویب قانون جدید بانک مرکزی، نقطه عطفی در اصلاح نظام بانکی کشور به‌ شمار می‌رود؛ قانونی که با هدف مقابله با فساد، افزایش شفافیت و هدایت منابع مالی به‌سوی تولید، اختیارات نظارتی این نهاد را به‌ طور بی‌سابقه‌ای گسترش داده و می‌تواند نقش بانک‌ها در تحقق شعار «سرمایه‌گذاری برای تولید» را پررنگ‌تر کند.

رامین غدیری، پژوهشگر اقتصادی

بررسی وضعیت بورس ایران در سال ۱۴۰۴

بازار سرمایه ایران در سال ۱۴۰۴ با چالش‌های اقتصادی و سیاسی پیچیده‌ای روبه‌رو است که از جمله مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر آن می‌توان به تورم بالا، نوسانات نرخ ارز، وضعیت سیاسی داخلی و مذاکرات برجام اشاره کرد. در این شرایط، صنایع صادرات‌محور مانند پتروشیمی و فلزات اساسی فرصت‌هایی برای رشد دارند اما سرمایه‌گذاران باید با توجه به ریسک‌های بازار، تحلیل دقیق...

گفت وگو
گفت وگو
عضو کمیسیون انرژی مجلس در گفت‌و‌گو با اقتصاد معاصر اعلام کرد

نیاز کشور به ۱۰۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در صنایع بالادستی/ دولت مشوق تعریف کند

عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفت: اگر تحقق سرمایه‌گذاری سالانه حداقل ۱۰۰ میلیارد دلار در صنایع بالادستی را در حد تئوری باقی نگذاریم، ایران می‌تواند مجددا جایگاه خود را به عنوان یک کشور اثرگذار در انرژی منطقه بازیابی کند.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در گفت‌و‌گو با اقتصاد معاصر

سهم بانک‌ها در تورم کاهش یافته اما با نقطه مطلوب فاصله داریم

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: با اجرای قانون جدید بانک مرکزی و نظارت‌های صورت‌ گرفته، سهم بانک‌ها در ایجاد تورم کاهش یافته است. امروز عوامل دیگری مانند نرخ ارز، ناترازی انرژی و افزایش هزینه‌های تولید نقش پررنگ‌تری در تورم دارند.

عضو کمیسیون انرژی مجلس در گفت‌و‌گو با اقتصاد معاصر تصریح کرد

رفع ناترازی در گرو تشکیل سازمان بهینه‌سازی انرژی

عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفت: تشکیل سازمان بهینه‌سازی انرژی می‌تواند بخشی از اتلاف انرژی، به‌ ویژه در صنایع بزرگ کشور را کاهش دهد.

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران در گفت‌و‌گو با اقتصاد معاصر خبر داد

افزایش تولید روزانه نفت در کشور/ طرح توسعه همه میادین نفتی به‌روز شد

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با بیان اینکه در چند ماه گذشته بیش از ۱۵۰ هزار بشکه به ظرفیت تولید روزانه نفت کشور افزوده شد، گفت: برنامه توسعه اغلب میادین نفتی کشور به‌روز شده است.