یادداشت اختصاصی

۰۴/شهريور/۱۴۰۴ | ۰۰:۵۴
یادداشت اختصاصی
ساختار و چالش‌های سیاست‌های منطقه‌ای در آمریکا
محمد شمس، پژوهشگر حکمرانی
در سال‌های اخیر، سیاست‌های توسعه‌ای ایالات متحده با تمرکز بر ابتکارات منطقه‌ای وارد مرحله تازه‌ای شده است؛ رویکردی که با اختصاص بودجه‌های کلان به مناطق کمتر برخوردار یا گرفتار رکود، تلاش دارد تحول پایدار اقتصادی و اجتماعی را رقم بزند.
کد خبر: ۳۱۸۸۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۰۳

واکاوی بودجه فرهنگ و هنر برخی دستگاه‌ها در قانون بودجه ۱۴۰۴
حجت بین‌آبادی، پژوهشگر حوزه بودجه و مالی
با وجود رشد ۸۹ درصدی بودجه عمومی کشور در سال ۱۴۰۴، سهم «فرهنگ و هنر» فقط یک درصد افزایش یافته است؛ رقمی که نشان می‌دهد این حوزه همچنان در حاشیه تصمیم‌گیری‌های مالی قرار دارد. طبق بودجه ۱۴۰۴، مجموع اعتبارات بخش فرهنگ و هنر ۲۰.۳ هزار میلیارد تومان برآورد شده است اما پراکندگی ردیف‌ها و کاهش بخشی از منابع را شاهد هستیم.
کد خبر: ۳۱۶۹۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۰۳

علل و پیامدهای افت شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی
محمدطاهر رحیمی، پژوهشگر اقتصاد
شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی، به‌ عنوان یکی از مهم‌ترین نماگرهای سلامت اقتصاد ایران، در سال‌های اخیر روندی نزولی را تجربه کرده است؛ نزولی که پیامد جهش‌های ارزی، سیاست‌های انقباضی و کاهش انگیزه نیروی کار بوده و به‌ مثابه زنگ خطری جدی برای آینده تولید و اشتغال کشور تلقی می‌شود.
کد خبر: ۳۱۶۹۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۳۱

راهبرد مسکو برای «مقاومت فعال» در برابر تحریم‌ها
محمد کاوه، پژوهشگر دفتر مطالعات راهبردی رونق تولید
تحریم‌های گسترده غرب علیه روسیه پس از جنگ اوکراین قرار بود کرملین را به انزوای کامل اقتصادی و مالی بکشاند اما واقعیت میدانی نشان می‌دهد مسکو با بهره‌گیری از ترکیبی پیچیده از دیپلماسی انرژی، مهندسی مالی، بازطراحی زنجیره‌های صادرات و توسعه نفوذ ژئوپلیتیک، الگویی تازه از «مقاومت فعال» در برابر تحریم‌ها ارائه کرده است.
کد خبر: ۳۱۵۸۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۲۹

حمله روسیه به خط لوله باکو-اوکراین و بایدهایی برای ایران
محمدطاهر رحیمی، پژوهشگر اقتصادی
با تمرکز بر حمله اخیر به زیرساخت انتقال گاز آذربایجان به اوکراین در مرز رومانی، می‌توان استدلال کرد که این اقدام نه فقط یک حمله نظامی به یک هدف مشخص، بلکه یک پیام راهبردی به اروپا و ناتو بوده است.
کد خبر: ۳۱۰۱۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۲۳

آنالیز تورم سفره دهک‌ها و نقش سیاست‌های پولی بانک مرکزی
محمدطاهر رحیمی، پژوهشگر اقتصادی
تورم در اقتصاد ایران دیگر یک پدیده‌ی همگن و فراگیر نیست، بلکه به شکلی متمرکز و نابرابر، بر اقلامی چون خوراکی‌ها و اجاره‌بها سنگینی می‌کند؛ فشارهایی که بیش از همه، سفره دهک‌های پایین درآمدی را نشانه رفته‌اند. در چنین شرایطی، سیاست‌های پولی انقباضی نه‌ فقط درمان نیست، بلکه با تشدید رکود و مصرف نامکفی، به بحران دامن می‌زند.
کد خبر: ۳۰۳۲۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۵

هوش مصنوعی بازیگری موثر در امنیت بین‌الملل و نبردهای نوین
محمدباقر شیرمهنجی، سیاست‌پژوه اقتصادی
در آستانه تحولی شگرف در میدان‌های نبرد، هوش مصنوعی با بازتعریف مفاهیمی چون قدرت، سرعت و بازدارندگی، به بازیگری تعیین‌کننده در امنیت بین‌الملل بدل شده است
کد خبر: ۲۹۹۹۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۱

سازوکارهای کنترل بر مدیریت بحران در بانک‌های خصوصی 
هادی پارسا، پژوهشگر اقتصادی
بحران بانکی در ایران نه‌ حاصل یک اتفاق ناگهانی، بلکه نتیجه سال‌ها فرسایش تدریجی اعتماد عمومی، حکمرانی ناکارآمد و نظارت ضعیف است؛ بحرانی که با وجود شباهت‌هایی با تجربه روسیه، به‌ دلیل فقدان اقتدار نهادی و شفافیت، ابعاد گسترده‌تری یافته است.
کد خبر: ۲۹۹۷۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۱

نقش مکران در ایجاد بازدارندگی در برابر تهدیدات نظامی
محسن فاطمی، پژوهشگر اقتصاد
در پی جنگ ۱۲ روزه میان ایران و اسرائیل، بار دیگر این واقعیت برجسته شد که بازدارندگی موثر در جهان امروز، فقط با قدرت نظامی حاصل نمی‌شود. در این میان، توسعه متوازن اقتصادی در مناطق راهبردی نظیر سواحل مکران، می‌تواند با افزایش عمق استراتژیک و تنوع زیرساخت‌های حیاتی، به سپری چندلایه در برابر تهدیدات نظامی، اقتصادی و ژئوپلیتیکی بدل شود.
کد خبر: ۲۹۹۷۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۱

سبقت تورم خوراکی‌ها از میانگین کل تورم در سایه بی‌ثباتی ارزی
محمدطاهر رحیمی، پژوهشگر اقتصاد
جدیدترین گزارش مرکز آمار ایران از بازگشت تورم به مسیر صعودی و عبور نرخ تورم نقطه‌ای تیرماه از مرز ۴۱ درصد حکایت دارد؛ روندی که با سبقت دوباره تورم خوراکی‌ها از تورم کل، زنگ خطر را برای معیشت مردم و سرمایه اجتماعی دولت چهاردهم به صدا درآورده است.
کد خبر: ۲۹۹۲۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۰

راهکارهای تقویت تاب‌آوری نظام بانکی در شرایط جنگی
امیرحسین نامنی، پژوهشگر اقتصاد
نظام بانکی ایران سال‌هاست با مشکلات جدی ساختاری دست و پنجه نرم می‌کند؛ از مطالبات معوق و دارایی‌های منجمد گرفته تا اتکای مزمن به منابع بانک مرکزی. در چنین شرایطی، وقوع یک جنگ تمام‌عیار میان ایران و اسرائیل که تبعات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی گسترده‌ای دارد، می‌تواند شرایط را به‌ مراتب بحرانی‌تر کند؛ از همین‌رو باید به راهکارهای تقویت تاب‌آوری نظام بانکی توجه شود.
کد خبر: ۲۹۹۲۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۰

آزادسازی مجوز بازاریابی شبکه‌ای؛ فرصت یا اشتباه استراتژیک؟
محسن محمدی حسنلوئی، کارشناس اقتصادی
در حالی که مرکز پایش و بهبود فضای کسب‌وکار وزارت اقتصاد تصمیم به آزادسازی صدور مجوز برای شرکت‌های بازاریابی شبکه‌ای گرفته است، بسیاری از کارشناسان این اقدام را نه گامی در مسیر تسهیل کسب‌وکار، بلکه تهدیدی جدی برای اعتماد عمومی و سلامت اقتصادی کشور می‌دانند.
کد خبر: ۲۹۸۵۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۰۹

۵ ابزار بازار سرمایه برای کاهش آلودگی محیط زیست
رامین غدیری، کارشناس اقتصادی
ابزارهای بازار سرمایه مانند اوراق قرضه سبز، صندوق‌های سرمایه‌گذاری سبز، بازارهای کربن و تضمین‌های اعتباری سبز، نقش بی‌بدیلی در تامین مالی پروژه‌های کاهش آلودگی و توسعه پایدار دارند.
کد خبر: ۲۹۳۶۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۰۴

وضعیت ناامیدکننده سایپا در آستانه واگذاری
حجت بین‌آبادی، پژوهشگر حوزه بودجه و مالی
سایپا دومین خودروساز بزرگ کشور، در حالی با زیان انباشته ۱۳۸ همتی، بدهی بانکی سنگین و کاهش تولید در محصولات اصلی مواجه است که همچنان در سیطره دولت و زیرمجموعه‌های خودش گرفتار مانده و خصوصی‌سازی آن به تاخیری مزمن و سیاست‌زده دچار شده است.
کد خبر: ۲۹۲۴۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۰۲

مکانیزم ماشه چه تاثیری بر اقتصاد ایران دارد؟
هادی پارسا، پژوهشگر اقتصادی
با نزدیک‌شدن به مهلت‌های حساس توافق هسته‌ای و افزایش فشارهای سیاسی غرب، واژه «مکانیزم ماشه» دوباره به صدر اخبار بازگشته و نگرانی‌هایی تازه در بازار و افکار عمومی ایجاد کرده است اما در حالی‌ که بسیاری آن را تهدیدی اقتصادی می‌دانند، شواهد و تحلیل‌ها نشان می‌دهد که اثر واقعی این مکانیسم بر اقتصاد ایران پیش‌تر مستهلک شده و آنچه امروز بیش از همه خطرآفرین است، اثر روانی و انتظارات تورمی ناشی از آن است.
کد خبر: ۲۹۰۷۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۳۱

بی‌تعارف با شهرداری تهران؛ شما مرجع تشخیص صلاحیت مهندسی نیستید
مهدی محرمی شام‌اسبی، رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان تهران
شهرداری در برخی مناطق با صدور پروانه ساخت خارج از فرآیند قانونی، بی‌توجه به نظارت مهندسان ذی‌صلاح و سازمان نظام مهندسی عملا موجب دور زدن قانون شده است.
کد خبر: ۲۸۸۲۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۳۰

جنگ ۱۲ روزه چه خسارت‌هایی به اقتصاد اسرائیل وارد کرد؟
ابوالفضل نوروزی، پژوهشگر اقتصاد
جنگ ۱۲ روزه میان جمهوری اسلامی ایران و اسرائیل، فقط یک رویارویی نظامی نبود؛ بلکه نقطه عطفی در اقتصاد جنگی معاصر به‌ شمار می‌رود. در حالی که برخی روایت‌ها از حداقل بودن خسارات سخن می‌گویند، داده‌ها و گزارش‌های رسمی نشان می‌دهد این درگیری، یکی از پرهزینه‌ترین و مخرب‌ترین بحران‌های کوتاه‌مدت در تاریخ اسرائیل بوده است.
کد خبر: ۲۸۷۶۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۲۸

نقش بخش خصوصی در شرایط جنگی و مقاومت اقتصادی
محمدباقر شیرمهنجی، پژوهشگر اقتصاد
جنگ فقط میدان نبرد ارتش‌ها نیست، بلکه میدان سنجش تاب‌آوری اقتصاد، نهادهای مالی و اجتماعی یک ملت است. در این میان، بخش خصوصی نه‌ فقط قربانی نخستین بی‌ثباتی‌ها، بلکه در صورت وجود حکمرانی هوشمند، به بازیگری کلیدی در مسیر مقاومت، بازسازی و نوآوری اقتصادی بدل می‌شود.
کد خبر: ۲۸۷۶۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۲۸

مدل فعلی قیمت‌گذاری سوخت و پیامدهای آن برای اقتصاد ایران و کامیون‌داران
مطالعه جزییات کل سبد هزینه‌های عملیاتی یک راننده کشنده اعم از کرایه لوازم یدکی، بیمه، عوارض، دستمزد و استهلاک نشان می‌دهد سهم سوخت در شرایط خوش‌بینانه به زیر ۵ درصد محدود می‌گردد.
کد خبر: ۲۸۷۲۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۲۷

بررسی عملکرد رایزنان بازرگانی ایران با نگاهی تطبیقی به مدل موفق ترکیه
محسن فاطمی، پژوهشگر اقتصادی
در جهان رقابتی امروز، رایزنان بازرگانی می‌توانند بازوان حیاتی دیپلماسی اقتصادی باشند اما در ایران، ضعف در آموزش، ساختار و ارتباط با بخش خصوصی باعث شده این ظرفیت بالقوه، به ابزاری کم‌اثر در توسعه صادرات تبدیل شود.
کد خبر: ۲۸۷۲۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۲۷

گزارش
گزارش
اقتصاد معاصر بررسی می‌کند

رمزگشایی از ارتباط جنگ اوکراین و کریدور زنگزور

دولت دونالد ترامپ با میانجیگری در توافقنامه صلح ارمنستان و آذربایجان و اجاره ۹۹ ساله کریدور زنگزور، به دنبال امتیازگیری از پوتین در اوکراین است که این امر می‌تواند پیامدهای بسیاری برای منطقه داشته باشد. 

اقتصاد معاصر بررسی می‌کند

واکاوی بلوف آبی نتانیاهو؛ از سرقت منابع تا توزیع ناعالانه

اسرائیل برخلاف ادعاهای خود با چالش جدی آبی مواجه است و برای غلبه بر این امر به دنبال غارت منابع آبی همسایگان و توزیع ناعادلانه بین شهروندان خود و مناطق فلسطینی است.

اقتصاد معاصر گزارش می‌دهد

سوریه در بن‌بست اقتصادی؛ فرش قرمز عربی-غربی، سراب نجات جولانی

سوریه پس از سقوط اسد به جای آنکه وارد دوران بازسازی و ثبات شود، بیش از هر زمان دیگری درگیر برزخ سیاسی و اقتصادی است؛ جولانی، رهبر سابق القاعده، امروز با عنوان «رئیس‌جمهور موقت» بر مسندی نشسته که پشت آن چیزی جز وعده‌های توخالی اقتصادی، دخالت مستقیم اسرائیل، مدیریت از دور آمریکا و فرانسه و بی‌اعتمادی کشورهای عربی دیده نمی‌شود.

اقتصاد معاصر گزارش می‌دهد

افزایش قیمت تولیدکننده برق؛ هزینه انرژی صنایع و خانوار هم بالا می‌رود؟

رشد مداوم قیمت تولیدکننده برق در خرداد ۱۴۰۴ نشان می‌دهد فشار هزینه بر نیروگاه‌ها و شرکت‌های توزیع رو به افزایش است؛ موضوعی که می‌تواند به رشد هزینه انرژی صنایع و خانوارها و تشدید تورم عمومی منجر شود.

یادداشت و تحلیل
یادداشت و تحلیل
حجت بین‌آبادی، پژوهشگر حوزه بودجه و مالی

واکاوی بودجه فرهنگ و هنر برخی دستگاه‌ها در قانون بودجه ۱۴۰۴

با وجود رشد ۸۹ درصدی بودجه عمومی کشور در سال ۱۴۰۴، سهم «فرهنگ و هنر» فقط یک درصد افزایش یافته است؛ رقمی که نشان می‌دهد این حوزه همچنان در حاشیه تصمیم‌گیری‌های مالی قرار دارد. طبق بودجه ۱۴۰۴، مجموع اعتبارات بخش فرهنگ و هنر ۲۰.۳ هزار میلیارد تومان برآورد شده است اما پراکندگی ردیف‌ها و کاهش بخشی از منابع را شاهد هستیم.

محمد شمس، پژوهشگر حکمرانی

ساختار و چالش‌های سیاست‌های منطقه‌ای در آمریکا

در سال‌های اخیر، سیاست‌های توسعه‌ای ایالات متحده با تمرکز بر ابتکارات منطقه‌ای وارد مرحله تازه‌ای شده است؛ رویکردی که با اختصاص بودجه‌های کلان به مناطق کمتر برخوردار یا گرفتار رکود، تلاش دارد تحول پایدار اقتصادی و اجتماعی را رقم بزند.

محمدطاهر رحیمی، پژوهشگر اقتصاد

علل و پیامدهای افت شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی

شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی، به‌ عنوان یکی از مهم‌ترین نماگرهای سلامت اقتصاد ایران، در سال‌های اخیر روندی نزولی را تجربه کرده است؛ نزولی که پیامد جهش‌های ارزی، سیاست‌های انقباضی و کاهش انگیزه نیروی کار بوده و به‌ مثابه زنگ خطری جدی برای آینده تولید و اشتغال کشور تلقی می‌شود.

محمدطاهر رحیمی، پژوهشگر اقتصادی

حمله روسیه به خط لوله باکو-اوکراین و بایدهایی برای ایران

با تمرکز بر حمله اخیر به زیرساخت انتقال گاز آذربایجان به اوکراین در مرز رومانی، می‌توان استدلال کرد که این اقدام نه فقط یک حمله نظامی به یک هدف مشخص، بلکه یک پیام راهبردی به اروپا و ناتو بوده است.

گفت وگو
گفت وگو
مدیرعامل هواپیمایی جمهوری اسلامی در گفت‌وگو با اقتصاد معاصر خبر داد

اعزام هوایی ۲۱۰ هزار عمر‌ه‌گزار تا پایان امسال

به گفته مدیرعامل هما، شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران تا پایان سال با همکاری سازمان حج و زیارت، حدود ۲۱۰ هزار عمر‌ه‌گزار را که سازمان حج و زیارت معرفی می‌کند، با همکاری شرکت فرودگاه‌ها و فرودگاه امام خمینی (ره) به سرزمین وحی اعزام خواهد کرد.

مدیرعامل شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) در گفت‌وگو با اقتصاد معاصر خبر داد

واگذاری ۱۰۷ هکتار اراضی منطقه آزاد فرودگاه امام/ جذب ۴۰ همت سرمایه‌گذاری

مدیرعامل شرکت شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) با بیان اینکه ساخت ترمینال ۲ مسافری از طریق سرمایه‌گذاران را دنبال کرده‌ایم، گفت: امسال قرارداد ۴۰ همت سرمایه‌گذاری با بخش خصوصی منعقد کرده‌ایم که برخی از این پروژه‌ها آغاز شده است.

یک کارشناس انرژی در گفت‌وگو با اقتصاد معاصر مطرح کرد

سوءمدیریت؛ عامل اصلی ناترازی آب است

یک کارشناس انرژی با اشاره به افزایش مصرف سوخت‌های فسیلی و تاثیر آن بر گرمایش زمین گفت: افزایش مصرف سوخت‌های فسیلی و تصمیمات غیرکارشناسی در صنایع پرمصرف، ایران را با بحران جدی کم‌آبی و ناترازی منابع آب مواجه کرده است.

نایب‌ رئیس کمیسیون کشاورزی در گفت‌و‌گو با اقتصادمعاصر

ارز برای واردات هست اما پول برای پرداخت مطالبات گندم‌کاران نیست

نایب‌ رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی گفت: ارز برای واردات گندم تامین می‌شود اما پولی برای پرداخت مطالبات گندم‌کاران در داخل وجود ندارد. سیاست‌های نادرست دولت باعث کاهش سطح زیر کشت و نیاز کشور به واردات گسترده گندم شده است.