۰۶/تير/۱۴۰۴ | ۰۵:۳۷

یادداشت اختصاصی

نگاهی به سیاست‌های ارزی کرملین؛ روسیه چطور ارزش پول ملی خود را حفظ کرد؟
پژوهشگر حوزه بودجه و مالی در گفت‌وگو با اقتصاد معاصر؛
پژوهشگر حوزه بودجه و مالی با اشاره به چالش‌های نظام ارزی ایران، بر لزوم تقویت پول ملی و اتخاذ تصمیمات شجاعانه برای مقابله با فشارهای اقتصادی تاکید کرده و با بررسی تجربه روسیه در مواجهه با تحریم‌های غرب، راهکارهایی همچون کاهش وابستگی به دلار، تقویت ذخایر طلا، مدیریت هدفمند نرخ ارز و سیاست‌های انقباضی را از جمله اقدامات موثر در حفظ ثبات اقتصادی دانست.
کد خبر: ۱۸۱۲۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۲۷

از خام‌فروشی تا توسعه پایدار؛ چالش‌ها و فرصت‌های معادن ایران
نیما زواری، پژوهشگر اقتصادی
ایران با دارا بودن ۱۵ درصد از ذخایر نفتی و ۱۷ درصد از ذخایر گازی جهان، در کنار معادن غنی فلزی و غیرفلزی، یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان از نظر منابع طبیعی محسوب می‌شود. با این حال، چالش‌هایی همچون خام‌فروشی، ضعف در اکتشافات، کمبود فناوری‌های نوین و ملاحظات زیست‌محیطی مانع از بهره‌برداری کامل از این ظرفیت‌ها شده‌اند.
کد خبر: ۱۷۸۴۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۲۴

تبعات سیاست‌های تعرفه‌ای ترامپ بر اقتصاد دنیا
رامین غدیری، پژوهشگر اقتصادی
سیاست‌های تعرفه‌ای دولت ترامپ، اقتصاد جهانی را با چالش‌های جدیدی در تجارت، زنجیره تامین و رشد اقتصادی مواجه کرد. وضع تعرفه‌های گسترده بر کالاهای چینی، کانادایی و مکزیکی نه‌ فقط رشد صادرات این کشورها را کاهش داد، بلکه باعث افزایش هزینه‌های تولید و قیمت کالاها در ایالات متحده شد. در نتیجه، زنجیره‌های تامین جهانی مختل شدند، جنگ تجاری شدت گرفت و رشد اقتصادی جهان کاهش یافت.
کد خبر: ۱۷۸۴۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۲۳

واکاوی وضعیت سرمایه‌گذاری خارجی در بازار سرمایه ایران
رامین غدیری، پژوهشگر اقتصادی
سرمایه‌گذاری خارجی در بازار سرمایه ایران طی ۱۲ سال اخیر با افت ۷۷ درصدی مواجه شده است، در حالی که سرمایه‌گذاران از ۴۳ کشور در بازار سهام ایران فعال هستند، نوسانات ارزی، محدودیت‌های قانونی و عدم شفافیت از جمله چالش‌های اساسی جذب سرمایه‌گذاران خارجی محسوب می‌شود.
کد خبر: ۱۷۸۳۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۲۵

اصلاح نظام مالیاتی؛ نسخه‌ای برای جذب سرمایه و رونق تولید
رامین غدیری، پژوهشگر اقتصادی
نظام مالیاتی کارآمد، یکی از ارکان توسعه اقتصادی و تقویت سرمایه‌گذاری است. ثبات مالیات‌ها، شفافیت درآمدها، صراحت در مقررات و منطقی‌کردن معافیت‌ها، چهار عامل کلیدی برای بهبود این نظام محسوب می‌شوند. با این‌ حال، چالش‌هایی نظیر فرار مالیاتی، پیچیدگی قوانین، ضعف در دیجیتالی‌سازی و گستردگی اقتصاد غیررسمی مانع از تحقق یک نظام مالیاتی بهینه در ایران شده‌اند.
کد خبر: ۱۷۸۲۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۲۴

اقتصاد ایران در تله خودتحریمی/ بحران از درون، فشار از بیرون
محسن فاطمی، کارشناس ارشد اقتصادی
با وجود تاثیر تحریم‌های خارجی بر اقتصاد ایران، مشکلات ساختاری و سوءمدیریت داخلی نیز نقش مهمی در بحران‌های اقتصادی کشور دارند. سیاست‌های نادرست اقتصادی، ضعف نظام بانکی، بوروکراسی پیچیده، وابستگی به نفت و قاچاق کالا از جمله عوامل غیرتحریمی هستند که مانع رشد اقتصادی شده‌اند.
کد خبر: ۱۷۷۹۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۲۳

رفع مشکلات اقتصادی در گرو انسجام ۳ قوه و شفافیت در سیاست‌گذاری‌
محسن فاطمی، کارشناس اقتصادی:
اقتصاد ایران علاوه بر تحریم‌های خارجی و نوسانات ارزی، با چالشی جدی‌تر یعنی عدم هماهنگی میان قوای سه‌گانه و نهادهای تصمیم‌گیر مواجه است، تقویت انسجام میان قوا، تدوین نقشه راه اقتصادی مشترک و افزایش شفافیت در سیاست‌گذاری‌ها می‌تواند مسیر رشد و توسعه اقتصادی را هموار کند.
کد خبر: ۱۷۶۸۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۲۲

نقش بانک مرکزی در ایجاد ثبات ارزی
امیرحسین نامنی، پژوهشگر اقتصادی
نوسانات شدید بازار ارز در سال‌های اخیر، چالش‌های اساسی برای اقتصاد ایران ایجاد کرده و بر تورم، قدرت خرید مردم و ثبات کسب‌وکارها تاثیر گذاشته است؛ کارشناسان پیشنهاد می‌کنند که حرکت تدریجی به سمت نظام نرخ ارز شناور مدیریت‌شده توسعه ابزارهای مالی نوین مانند بازار مشتقات ارزی، بهبود شفافیت اطلاعاتی و اصلاح نظام تخصیص ارز، می‌تواند به مدیریت بهتر بازار ارز و کاهش التهابات اقتصادی کمک کند.
کد خبر: ۱۷۶۷۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۲۴

ارزش‌زدایی از تورم پایین در نرخ‌های بالای ارز/ ارزش ریال چطور حفظ می‌شود
محمدطاهر رحیمی، پژوهشگر اقتصادی
رهبر انقلاب در دیدار رمضانی با کارگزاران نظام، بر لزوم تقویت ارزش پول ملی به‌ عنوان یکی از اساسی‌ترین اولویت‌های اقتصادی کشور تاکید کردند، ایشان با اشاره به تاثیر مستقیم نرخ ارز بر قدرت خرید مردم و رفاه عمومی، سیاست‌هایی را که صرفا بر کاهش تورم، بدون توجه به ارزش پول ملی تمرکز دارند، ناکافی دانستند. این رویکرد مترقی، بر ضرورت ارتقا متغیرهای بخش حقیقی اقتصاد و پرهیز از سیاست‌های انقباضی که منجر به کاهش مصرف و رفاه خانوار می‌شود، تاکید دارد.
کد خبر: ۱۷۶۷۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۲۱

واکاوی چرخه امنیت اقتصادی/ ابزار خنثی‌سازی تهدید معیشت مردم چیست؟
رهبر معظم انقلاب در دیدار با مسؤولان نظام بر اهمیت امنیت اقتصادی و مقابله با تهدیدهای معیشتی که مردم با آن مواجه‌اند تاکید کردند؛ ایشان چهار مرحله اصلی برای ایجاد امنیت اقتصادی را ترسیم کرده و بر لزوم مقابله با تهدیدات خارجی مانند تحریم‌ها، جنگ تجاری و دستکاری قیمت نفت تاکید داشتند.
کد خبر: ۱۷۶۱۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۲۰

ابزارهای تقویت پول ملی/ امکان بازسازی اعتماد با تحول ساختاری
تقویت پول ملی کشور ضرورتی حیاتی برای عبور از بحران‌های اقتصادی است، در حالی که مدل‌های سنتی اقتصادی کارایی خود را از دست داده‌اند، راهکارهای نوین مانند توسعه ریال دیجیتال، پیمان‌های پولی دوجانبه و اصلاح ساختار مالیاتی می‌توانند نقش کلیدی در کاهش وابستگی به ارزهای خارجی و افزایش ثبات اقتصادی ایفا کنند.
کد خبر: ۱۷۶۰۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۲۰

اصلاح نظام ارزی؛ گامی ضروری برای نجات اقتصاد ملی
امیرحسین نامنی، پژوهشگر اقتصادی
بیانات اخیر رهبر معظم انقلاب درباره اصلاح نظام ارزی، چشم‌اندازی تازه برای حل بحران اقتصادی ایران گشوده است. با افزایش نرخ ارز و کاهش قدرت خرید، راهکارهای کارشناسی برای تقویت پول ملی و مهار تورم بیش از هر زمان دیگری اهمیت یافته‌اند.
کد خبر: ۱۷۴۸۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۱۹

فرمول تقویت پول ملی
دانیال داودی، پژوهشگر توسعه اقتصادی
بحث درباره کنترل تورم و تثبیت نرخ ارز، بار دیگر با تاکید رهبر معظم انقلاب بر اهمیت قدرت خرید مردم، در کانون توجه قرار گرفته است. آیا می‌توان تورم را مهار کرد اما همچنان ارزش پول ملی پایین باشد و مردم قدرت خرید کافی نداشته باشند؟ بررسی نمونه‌هایی مانند ویتنام نشان می‌دهد که کاهش تورم به‌ تنهایی کافی نیست و بدون تقویت تولید و افزایش درآمد سرانه، بهبود معیشت مردم امکان‌پذیر نخواهد بود.
کد خبر: ۱۷۴۷۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۱۹

آیا تک‌نرخی شدن ارز در ایران ممکن است؟
محمدطاهر رحیمی، پژوهشگراقتصادی
در حالی که قانون‌گذار آرزوی تک‌نرخی شدن ارز را در قالب سیاست «شناور مدیریت‌شده» ترسیم کرده اما واقعیت‌های اقتصادی ایران نشان می‌دهد که این هدف، بدون در نظر گرفتن مختصات تراز پرداخت‌های کشور، می‌تواند به بحرانی تازه منجر شود.
کد خبر: ۱۷۲۷۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۱۷

مدیریت نوین ارزی برای عبور از بحران‌ها
امیرحسین نامنی، پژوهشگر اقتصادی
شکاف ساختاری در نظام ارزی ایران، بار دیگر امسال نمایان شد؛ جایی که اختلاف ۳۰ تا ۴۰ درصدی میان نرخ رسمی و آزاد ارز، صادرکنندگان را به خروج درآمدهای ارزی از مسیرهای رسمی ترغیب کرده و ناترازی در زنجیره تامین و تخصیص ارز را به یکی از معضلات جدی اقتصاد ایران تبدیل کرده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد عبور از این بحران، فقط با تلفیق نوآوری‌های نهادی، مشوق‌های هوشمند و فناوری‌های نوین ممکن خواهد بود.
کد خبر: ۱۷۲۷۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۱۷

اقتصاد مقاومتی؛ از ابلاغ تا اجرا
گیتی صادقیان، پژوهشگر اقتصادی
یازده سال از ابلاغ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی می‌گذرد اما هنوز نشانه روشنی از تحقق اهداف آن دیده نمی‌شود. سیاست‌هایی که قرار بود تاب‌آوری اقتصادی را در برابر تحریم‌ها و تکانه‌های بیرونی تقویت کند، امروز خود در پیچ‌وخم نبود شاخص‌های کمی، بی‌برنامگی اجرایی و ضعف نظارتی گرفتار شده است. وقتی مفاهیم کلان بدون متر و معیار مشخص ابلاغ می‌شوند و سازوکار نظارتی نسبت به ارائه گزارش‌های آسیب‌شناسانه بی‌توجه است، نتیجه چیزی جز دور شدن از هدف اصلی نخواهد بود.
کد خبر: ۱۶۶۸۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۱۰

تحقق رشد ۸ درصدی اقتصاد امکان‌پذیر است
دانیال داودی، پژوهشگر توسعه اقتصادی
برخی تحلیلگران دستیابی به رشد اقتصادی ۸ درصدی در ایران را با استناد به عملکرد اقتصاد ایران در دهه‌ ۹۰، آثار منفی تحریم‌ها و پدیده هیسترزیس (Hysteresis) ناممکن می‌دانند، اما داده‌های بین‌المللی، ظرفیت‌های خالی تولیدی و تجربیات کشورهای مشابه ایران نشان می‌دهد که با اصلاحات ساختاری، بهره‌گیری از توان داخلی و بهبود فضای کسب‌وکار، اقتصاد ایران قادر به دستیابی به نرخ رشد هدف‌گذاری شده در برنامه‌ هفتم است.
کد خبر: ۱۶۵۳۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۱/۰۹

نحوه نفوذ اقتصادی اسرائیل از طریق بهائیان در ایران چگونه بود؟
محمدامین گزار، پژوهشگر اقتصادی
رژیم پهلوی در راستای روابط پنهان و آشکار خود با اسرائیل، زمینه نفوذ اقتصادی صهیونیست‌ها را در مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی ایران فراهم کرد. از پروژه‌های عمرانی و ساخت‌وساز گرفته تا بخش کشاورزی، شرکت‌های اسرائیلی و عوامل وابسته به آن‌ها توانستند قراردادهای کلانی را از حکومت پهلوی دریافت کنند.
کد خبر: ۱۵۷۲۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۸

تحقق رشد اقتصادی پایدار با تمرکز بر ظرفیت‌های داخلی
امیرحسین نامنی، پژوهشگر اقتصادی
رهبر معظم انقلاب اخیرا بر اهمیت نقش بخش خصوصی در تحقق رشد اقتصادی تاکید کردند. این در حالی است که اقتصاد ایران با چالش‌هایی همچون تحریم‌ها، تورم و کاهش سرمایه‌گذاری خارجی روبه‌رو است. با این‌ حال، ظرفیت‌های بالقوه‌ای مانند موقعیت ژئوپلیتیک، منابع طبیعی غنی و نیروی کار جوان، می‌توانند به‌ عنوان موتورهای اصلی رشد عمل کنند.
کد خبر: ۱۵۷۱۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۸

تاب‌آوری اقتصادی ایران و جایگاه آن در دنیا
رامین غدیری،پژوهشگر حوزه اقتصادی
ایران در میان ۱۳۰ کشور جهان، رتبه ۱۱۱ام را از نظر تاب‌آوری اقتصادی دارد. طبق شاخص تاب‌آوری جهانی FM، ایران با امتیاز ۳۶.۶ از ۱۰۰، به دلیل چالش‌هایی همچون ناامنی آبی، تورم، نرخ بالای شهرنشینی و ضعف در دسترسی به اینترنت، در زمره کشورهای کم‌تاب‌آور قرار گرفته است.
کد خبر: ۱۵۴۹۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۶

گزارش
گزارش
اقتصاد معاصر گزارش می‌دهد

عملکرد اصناف در روزهای جنگ؛ آرامش بازار، حاصل مدیریت مسوولان و اعتماد مردم

در حالی که ایران در میانه جنگ تحمیلی قرار گرفت، بازار مواد غذایی و کالاهای اساسی برخلاف انتظارات، ثبات نسبی خود را حفظ کرد. این آرامش نه از سر تصادف، بلکه نتیجه هماهنگی و آمادگی اصناف، نانوایی‌ها، صنایع غذایی و نهادهای متولی بود که با تکیه بر تجربه‌های گذشته، از بروز کمبود و اختلال در عرضه جلوگیری کردند.

اقتصاد تل‌آویو زیر ضربات تهران؛ جنگی که خسارتی ۸.۷ میلیارد دلاری برای اسرائیل داشت

در پی جنگ ۱۲ روزه میان ایران و اسرائیل در خرداد ۱۴۰۴، معادلات راهبردی منطقه غرب آسیا دگرگون شد. برخلاف تصور نخبگان نظامی غرب، این‌بار ایران نه فقط به تهدیدات پاسخ داد، بلکه ضربات اقتصادی و زیرساختی بی‌سابقه‌ای به اسرائیل وارد کرد.

چطور بازار اقلام اساسی کشور در جنگ ۱۲ روزه کنترل شد؟

پس از روزهای پرتنش ناشی از درگیری نظامی ایران و اسرائیل، اکنون بازار اقلام اساسی کشور به وضعیت عادی بازگشته است. دولت با اتخاذ تدابیر فوری و هوشمندانه، از بروز کمبودهای گسترده در حین جنگ جلوگیری کرد و مشارکت مردم در حفظ آرامش اجتماعی، نقش مهمی در مدیریت این بحران ایفا نمود.

امنیت انرژی اروپا در گرو امنیت ایران

پس از درگیری اخیر ایران و اسرائیل، قیمت گاز در اتحادیه اروپا افزایش یافت که در صورت انسداد تنگه هرمز و قطع صادرات LNG قطر، امنیت انرژی این قاره با تهدید جدی مواجه می‌شود، بنابراین امینت ایران برای این قاره از اهمیت بالایی برخوردار است. 

یادداشت و تحلیل
یادداشت و تحلیل
رامین غدیری، پژوهشگر اقتصادی

تامین مالی صنعت برق از طریق بازار سرمایه

مساله ناترازی برق در ایران و کمبود منابع مالی برای توسعه زیرساخت‌ها، لزوم بهره‌گیری از ابزارهای نوین تامین مالی را بیش از گذشته نمایان کرده است. در این میان، بازار سرمایه می‌تواند با استفاده از ابزارهایی مانند اوراق سبز، صندوق‌های پروژه و قراردادهای خرید تضمینی برق، نقش تعیین‌کننده‌ای در جذب سرمایه و رفع شکاف تولید و مصرف ایفا کند؛ تجربه کشورهای پیشرفته...

گیتی صادقیان، پژوهشگر اقتصادی

پیش‌فروش ارز؛ ابزاری برای اقناع صادرکننده یا در جهت تثبیت نرخ‌ها؟

قراردادهای پیش‌فروش ارز، به‌عنوان ابزار مشتقه، می‌توانند به بانک مرکزی در مدیریت نوسانات ارزی و کاهش اثرات شوک‌های ناگهانی کمک کنند، ضمن اینکه نگرانی‌های صادرکنندگان و واردکنندگان را نیز تا حدی برطرف می‌سازند. این قراردادها با فراهم کردن امکان معامله ارز در آینده با نرخ مشخص، ریسک نوسانات ارزی را برای طرفین کاهش داده و نقدینگی ریالی صادرکنندگان را تامین...

دانیال داودی، پژوهشگر توسعه اقتصادی

روزی یک میلیارد دلار؛ هزینه‌های مستقیم جنگ برای اسرائیل

جنگ اخیر میان ایران و رژیم صهیونیستی، برخلاف برآوردهای اولیه تل‌آویو، نه‌ فقط به اهداف نظامی ادعایی این رژیم دست نیافته، بلکه با تحمیل روزانه نزدیک به یک میلیارد دلار هزینه مستقیم و وارد آمدن خسارات گسترده به زیرساخت‌های حیاتی مانند پالایشگاه‌ها، نیروگاه‌ها و میادین گازی، تبدیل به بحرانی اقتصادی برای اسرائیل شده که ادامه آن می‌تواند موجودیت این رژیم...

محمدطاهر رحیمی، پژوهشگر اقتصادی

تحلیل و بررسی سرفصل‌های متمایز برنامه‌های وزیر پیشنهادی اقتصاد

در آستانه رای‌گیری مجلس شورای اسلامی برای بررسی صلاحیت وزیر پیشنهادی امور اقتصادی و دارایی دولت چهاردهم، توجه‌ها به برنامه‌ها و رویکردهای سیدعلی مدنی‌زاده جلب شده است؛ چهره‌ای که با نگاهی تحلیلی و ساختارمند، تورم را برخاسته از ناترازی‌های مالی و پولی می‌داند و مقابله با آن را از مسیر ثبات ارزی، جذب سرمایه‌گذاری خارجی و تقویت نقش تنظیم‌گر دولت پیگیری...

گفت وگو
گفت وگو
در گفت‌و‌گو با اقتصاد معاصر عنوان شد

ترخیص کالا از گمرک طی روزهای گذشته شتاب گرفت

نایب‌ رئیس کمیسیون اقتصاد کلان اتاق بازرگانی از تداوم تامین کالا‌های اساسی و بهداشتی در شرایط بحرانی اخیر خبر داد و با اشاره به عملکرد وزیر جدید اقتصاد تاکید کرد: انسجام ملی و مدیریت هوشمندانه، ایران را در مسیر ثبات نگه داشته است.

عضو کمیسیون انرژی مجلس در گفت‌و‌گو با اقتصاد معاصر

لزوم انتقال زیرساخت‌های حیاتی انرژی به زیر زمین

عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفت: برای مقابله با تهدیدات احتمالی آینده، باید مخازن و تاسیسات حیاتی انرژی به زیر زمین منتقل شوند و مجلس نیز در حال بررسی طرح‌هایی برای صیانت از زیرساخت‌های انرژی است.

یک کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با اقتصاد معاصر

آغاز فصل جدید در بازار سرمایه با مدیریت دقیق سیاست‌گذار

یک کارشناس بازار سرمایه گفت: حرکت پول به سمت صندوق‌های درآمد ثابت و ثبات نسبی معاملات، نمایانگر بازگشتی امیدوارکننده برای بازار سرمایه است.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در گفت‌و‌گو با اقتصاد معاصر

جلسات کمیسیون اقتصادی در شرایط کنونی متوقف نشده است

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفت: شخصا به برخی وزارت‌خانه و سازمان‌ها از جمله سازمان برنامه و بودجه برای نظارت رجوع کردم و از بازرسی کل کشور در برخی از این نهاد‌ها برای نظارت بر افزایش کیفیت کار حضور داشتند.