یادداشت اختصاصی - صفحه 6

۰۴/شهريور/۱۴۰۴ | ۰۶:۴۹
یادداشت اختصاصی
اصلاح نظام مالیاتی؛ نسخه‌ای برای جذب سرمایه و رونق تولید
رامین غدیری، پژوهشگر اقتصادی
نظام مالیاتی کارآمد، یکی از ارکان توسعه اقتصادی و تقویت سرمایه‌گذاری است. ثبات مالیات‌ها، شفافیت درآمدها، صراحت در مقررات و منطقی‌کردن معافیت‌ها، چهار عامل کلیدی برای بهبود این نظام محسوب می‌شوند. با این‌ حال، چالش‌هایی نظیر فرار مالیاتی، پیچیدگی قوانین، ضعف در دیجیتالی‌سازی و گستردگی اقتصاد غیررسمی مانع از تحقق یک نظام مالیاتی بهینه در ایران شده‌اند.
کد خبر: ۱۷۸۲۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۲۴

اقتصاد ایران در تله خودتحریمی/ بحران از درون، فشار از بیرون
محسن فاطمی، کارشناس ارشد اقتصادی
با وجود تاثیر تحریم‌های خارجی بر اقتصاد ایران، مشکلات ساختاری و سوءمدیریت داخلی نیز نقش مهمی در بحران‌های اقتصادی کشور دارند. سیاست‌های نادرست اقتصادی، ضعف نظام بانکی، بوروکراسی پیچیده، وابستگی به نفت و قاچاق کالا از جمله عوامل غیرتحریمی هستند که مانع رشد اقتصادی شده‌اند.
کد خبر: ۱۷۷۹۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۲۳

رفع مشکلات اقتصادی در گرو انسجام ۳ قوه و شفافیت در سیاست‌گذاری‌
محسن فاطمی، کارشناس اقتصادی:
اقتصاد ایران علاوه بر تحریم‌های خارجی و نوسانات ارزی، با چالشی جدی‌تر یعنی عدم هماهنگی میان قوای سه‌گانه و نهادهای تصمیم‌گیر مواجه است، تقویت انسجام میان قوا، تدوین نقشه راه اقتصادی مشترک و افزایش شفافیت در سیاست‌گذاری‌ها می‌تواند مسیر رشد و توسعه اقتصادی را هموار کند.
کد خبر: ۱۷۶۸۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۲۲

نقش بانک مرکزی در ایجاد ثبات ارزی
امیرحسین نامنی، پژوهشگر اقتصادی
نوسانات شدید بازار ارز در سال‌های اخیر، چالش‌های اساسی برای اقتصاد ایران ایجاد کرده و بر تورم، قدرت خرید مردم و ثبات کسب‌وکارها تاثیر گذاشته است؛ کارشناسان پیشنهاد می‌کنند که حرکت تدریجی به سمت نظام نرخ ارز شناور مدیریت‌شده توسعه ابزارهای مالی نوین مانند بازار مشتقات ارزی، بهبود شفافیت اطلاعاتی و اصلاح نظام تخصیص ارز، می‌تواند به مدیریت بهتر بازار ارز و کاهش التهابات اقتصادی کمک کند.
کد خبر: ۱۷۶۷۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۲۴

ارزش‌زدایی از تورم پایین در نرخ‌های بالای ارز/ ارزش ریال چطور حفظ می‌شود
محمدطاهر رحیمی، پژوهشگر اقتصادی
رهبر انقلاب در دیدار رمضانی با کارگزاران نظام، بر لزوم تقویت ارزش پول ملی به‌ عنوان یکی از اساسی‌ترین اولویت‌های اقتصادی کشور تاکید کردند، ایشان با اشاره به تاثیر مستقیم نرخ ارز بر قدرت خرید مردم و رفاه عمومی، سیاست‌هایی را که صرفا بر کاهش تورم، بدون توجه به ارزش پول ملی تمرکز دارند، ناکافی دانستند. این رویکرد مترقی، بر ضرورت ارتقا متغیرهای بخش حقیقی اقتصاد و پرهیز از سیاست‌های انقباضی که منجر به کاهش مصرف و رفاه خانوار می‌شود، تاکید دارد.
کد خبر: ۱۷۶۷۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۲۱

واکاوی چرخه امنیت اقتصادی/ ابزار خنثی‌سازی تهدید معیشت مردم چیست؟
رهبر معظم انقلاب در دیدار با مسؤولان نظام بر اهمیت امنیت اقتصادی و مقابله با تهدیدهای معیشتی که مردم با آن مواجه‌اند تاکید کردند؛ ایشان چهار مرحله اصلی برای ایجاد امنیت اقتصادی را ترسیم کرده و بر لزوم مقابله با تهدیدات خارجی مانند تحریم‌ها، جنگ تجاری و دستکاری قیمت نفت تاکید داشتند.
کد خبر: ۱۷۶۱۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۲۰

ابزارهای تقویت پول ملی/ امکان بازسازی اعتماد با تحول ساختاری
تقویت پول ملی کشور ضرورتی حیاتی برای عبور از بحران‌های اقتصادی است، در حالی که مدل‌های سنتی اقتصادی کارایی خود را از دست داده‌اند، راهکارهای نوین مانند توسعه ریال دیجیتال، پیمان‌های پولی دوجانبه و اصلاح ساختار مالیاتی می‌توانند نقش کلیدی در کاهش وابستگی به ارزهای خارجی و افزایش ثبات اقتصادی ایفا کنند.
کد خبر: ۱۷۶۰۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۲۰

اصلاح نظام ارزی؛ گامی ضروری برای نجات اقتصاد ملی
امیرحسین نامنی، پژوهشگر اقتصادی
بیانات اخیر رهبر معظم انقلاب درباره اصلاح نظام ارزی، چشم‌اندازی تازه برای حل بحران اقتصادی ایران گشوده است. با افزایش نرخ ارز و کاهش قدرت خرید، راهکارهای کارشناسی برای تقویت پول ملی و مهار تورم بیش از هر زمان دیگری اهمیت یافته‌اند.
کد خبر: ۱۷۴۸۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۱۹

فرمول تقویت پول ملی
دانیال داودی، پژوهشگر توسعه اقتصادی
بحث درباره کنترل تورم و تثبیت نرخ ارز، بار دیگر با تاکید رهبر معظم انقلاب بر اهمیت قدرت خرید مردم، در کانون توجه قرار گرفته است. آیا می‌توان تورم را مهار کرد اما همچنان ارزش پول ملی پایین باشد و مردم قدرت خرید کافی نداشته باشند؟ بررسی نمونه‌هایی مانند ویتنام نشان می‌دهد که کاهش تورم به‌ تنهایی کافی نیست و بدون تقویت تولید و افزایش درآمد سرانه، بهبود معیشت مردم امکان‌پذیر نخواهد بود.
کد خبر: ۱۷۴۷۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۱۹

آیا تک‌نرخی شدن ارز در ایران ممکن است؟
محمدطاهر رحیمی، پژوهشگراقتصادی
در حالی که قانون‌گذار آرزوی تک‌نرخی شدن ارز را در قالب سیاست «شناور مدیریت‌شده» ترسیم کرده اما واقعیت‌های اقتصادی ایران نشان می‌دهد که این هدف، بدون در نظر گرفتن مختصات تراز پرداخت‌های کشور، می‌تواند به بحرانی تازه منجر شود.
کد خبر: ۱۷۲۷۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۱۷

مدیریت نوین ارزی برای عبور از بحران‌ها
امیرحسین نامنی، پژوهشگر اقتصادی
شکاف ساختاری در نظام ارزی ایران، بار دیگر امسال نمایان شد؛ جایی که اختلاف ۳۰ تا ۴۰ درصدی میان نرخ رسمی و آزاد ارز، صادرکنندگان را به خروج درآمدهای ارزی از مسیرهای رسمی ترغیب کرده و ناترازی در زنجیره تامین و تخصیص ارز را به یکی از معضلات جدی اقتصاد ایران تبدیل کرده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد عبور از این بحران، فقط با تلفیق نوآوری‌های نهادی، مشوق‌های هوشمند و فناوری‌های نوین ممکن خواهد بود.
کد خبر: ۱۷۲۷۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۱۷

اقتصاد مقاومتی؛ از ابلاغ تا اجرا
گیتی صادقیان، پژوهشگر اقتصادی
یازده سال از ابلاغ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی می‌گذرد اما هنوز نشانه روشنی از تحقق اهداف آن دیده نمی‌شود. سیاست‌هایی که قرار بود تاب‌آوری اقتصادی را در برابر تحریم‌ها و تکانه‌های بیرونی تقویت کند، امروز خود در پیچ‌وخم نبود شاخص‌های کمی، بی‌برنامگی اجرایی و ضعف نظارتی گرفتار شده است. وقتی مفاهیم کلان بدون متر و معیار مشخص ابلاغ می‌شوند و سازوکار نظارتی نسبت به ارائه گزارش‌های آسیب‌شناسانه بی‌توجه است، نتیجه چیزی جز دور شدن از هدف اصلی نخواهد بود.
کد خبر: ۱۶۶۸۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۱۰

تحقق رشد ۸ درصدی اقتصاد امکان‌پذیر است
دانیال داودی، پژوهشگر توسعه اقتصادی
برخی تحلیلگران دستیابی به رشد اقتصادی ۸ درصدی در ایران را با استناد به عملکرد اقتصاد ایران در دهه‌ ۹۰، آثار منفی تحریم‌ها و پدیده هیسترزیس (Hysteresis) ناممکن می‌دانند، اما داده‌های بین‌المللی، ظرفیت‌های خالی تولیدی و تجربیات کشورهای مشابه ایران نشان می‌دهد که با اصلاحات ساختاری، بهره‌گیری از توان داخلی و بهبود فضای کسب‌وکار، اقتصاد ایران قادر به دستیابی به نرخ رشد هدف‌گذاری شده در برنامه‌ هفتم است.
کد خبر: ۱۶۵۳۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۱/۰۹

نحوه نفوذ اقتصادی اسرائیل از طریق بهائیان در ایران چگونه بود؟
محمدامین گزار، پژوهشگر اقتصادی
رژیم پهلوی در راستای روابط پنهان و آشکار خود با اسرائیل، زمینه نفوذ اقتصادی صهیونیست‌ها را در مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی ایران فراهم کرد. از پروژه‌های عمرانی و ساخت‌وساز گرفته تا بخش کشاورزی، شرکت‌های اسرائیلی و عوامل وابسته به آن‌ها توانستند قراردادهای کلانی را از حکومت پهلوی دریافت کنند.
کد خبر: ۱۵۷۲۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۸

تحقق رشد اقتصادی پایدار با تمرکز بر ظرفیت‌های داخلی
امیرحسین نامنی، پژوهشگر اقتصادی
رهبر معظم انقلاب اخیرا بر اهمیت نقش بخش خصوصی در تحقق رشد اقتصادی تاکید کردند. این در حالی است که اقتصاد ایران با چالش‌هایی همچون تحریم‌ها، تورم و کاهش سرمایه‌گذاری خارجی روبه‌رو است. با این‌ حال، ظرفیت‌های بالقوه‌ای مانند موقعیت ژئوپلیتیک، منابع طبیعی غنی و نیروی کار جوان، می‌توانند به‌ عنوان موتورهای اصلی رشد عمل کنند.
کد خبر: ۱۵۷۱۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۸

تاب‌آوری اقتصادی ایران و جایگاه آن در دنیا
رامین غدیری،پژوهشگر حوزه اقتصادی
ایران در میان ۱۳۰ کشور جهان، رتبه ۱۱۱ام را از نظر تاب‌آوری اقتصادی دارد. طبق شاخص تاب‌آوری جهانی FM، ایران با امتیاز ۳۶.۶ از ۱۰۰، به دلیل چالش‌هایی همچون ناامنی آبی، تورم، نرخ بالای شهرنشینی و ضعف در دسترسی به اینترنت، در زمره کشورهای کم‌تاب‌آور قرار گرفته است.
کد خبر: ۱۵۴۹۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۶

مسیر سرمایه‌گذاری در بورس چطور هموار می‌شود؟
رامین غدیری، پژوهشگر اقتصادی
بازار سرمایه ایران در سال ۱۴۰۳ در تقاطع فرصت‌ها و چالش‌ها قرار دارد. از یک‌سو، صنایع پتروشیمی، فولاد و معدن با ظرفیت‌های رشد روبه‌رو هستند و از سوی دیگر، ریسک‌های اقتصادی، سیاسی و نوسانات بازارهای جهانی می‌توانند بر روند شاخص کل بورس تاثیر بگذارند؛ مدیریت ریسک و انتخاب هوشمندانه سبد سرمایه‌گذاری می‌تواند مسیر سرمایه‌گذاران را در این سال پرنوسان هموارتر کند.
کد خبر: ۱۵۴۸۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۸

توسعه مکران به منزله‌ یک پیشران اقتصادی
محسن فاطمی، کارشناس ارشد اقتصادی
در حالی که بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته سهم عمده‌ای از تولید ناخالص داخلی خود را از دریا تامین می‌کنند، اقتصاد ایران همچنان وابسته به صادرات نفت و شیلات باقی مانده است. با وجود ظرفیت‌های عظیم سواحل مکران، توسعه این منطقه به‌ عنوان یک موتور محرک اقتصادی همچنان در ابهام است.
کد خبر: ۱۵۴۷۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۸

واکاوی مارپیچ افزایش دستمزد و تورم؛ رشد حقوق باید به ارتقای بهره‌وری منجر شود
میلاد مفاخری، پژوهشگر اقتصادی
با نزدیک شدن به پایان سال، یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های کارگران و کارمندان در ایران، میزان افزایش حقوق است. این موضوع همواره میان کارفرمایان، دولت و نیروی کار محل چالش بوده و برخی اقتصاددانان هشدار می‌دهند که افزایش دستمزدها می‌تواند موجب افزایش تورم شود. اما آیا این رابطه همواره مستقیم و اجتناب‌ناپذیر است؟
کد خبر: ۱۵۳۹۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۴

نرخ ارز و انتظارات تورمی؛ بازی پرریسک با اقتصاد کشور
محمدطاهر رحیمی، پژوهشگر اقتصادی
نرخ ارز در اقتصاد ایران به‌ عنوان لنگر انتظارات اقتصادی عمل کرده و تاثیر عمیقی بر روندهای کلان کشور دارد. در طول دهه‌های گذشته، به‌ جای انجام اصلاحات ساختاری، دولت‌ها از منابع ارزی نفتی به‌ عنوان مسکنی موقت برای پوشش ناترازی‌های اقتصادی استفاده کردند که موجب نوسانات ارزی مداوم، فشار تورمی بر خانوارها، افزایش هزینه‌های تولید، رشد فعالیت‌های سفته‌بازانه و اختلال در نظام عرضه و تقاضا شده است.
کد خبر: ۱۵۱۸۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۲

گزارش
گزارش
اقتصاد معاصر بررسی می‌کند

رمزگشایی از ارتباط جنگ اوکراین و کریدور زنگزور

دولت دونالد ترامپ با میانجیگری در توافقنامه صلح ارمنستان و آذربایجان و اجاره ۹۹ ساله کریدور زنگزور، به دنبال امتیازگیری از پوتین در اوکراین است که این امر می‌تواند پیامدهای بسیاری برای منطقه داشته باشد. 

اقتصاد معاصر بررسی می‌کند

واکاوی بلوف آبی نتانیاهو؛ از سرقت منابع تا توزیع ناعالانه

اسرائیل برخلاف ادعاهای خود با چالش جدی آبی مواجه است و برای غلبه بر این امر به دنبال غارت منابع آبی همسایگان و توزیع ناعادلانه بین شهروندان خود و مناطق فلسطینی است.

اقتصاد معاصر گزارش می‌دهد

سوریه در بن‌بست اقتصادی؛ فرش قرمز عربی-غربی، سراب نجات جولانی

سوریه پس از سقوط اسد به جای آنکه وارد دوران بازسازی و ثبات شود، بیش از هر زمان دیگری درگیر برزخ سیاسی و اقتصادی است؛ جولانی، رهبر سابق القاعده، امروز با عنوان «رئیس‌جمهور موقت» بر مسندی نشسته که پشت آن چیزی جز وعده‌های توخالی اقتصادی، دخالت مستقیم اسرائیل، مدیریت از دور آمریکا و فرانسه و بی‌اعتمادی کشورهای عربی دیده نمی‌شود.

اقتصاد معاصر گزارش می‌دهد

افزایش قیمت تولیدکننده برق؛ هزینه انرژی صنایع و خانوار هم بالا می‌رود؟

رشد مداوم قیمت تولیدکننده برق در خرداد ۱۴۰۴ نشان می‌دهد فشار هزینه بر نیروگاه‌ها و شرکت‌های توزیع رو به افزایش است؛ موضوعی که می‌تواند به رشد هزینه انرژی صنایع و خانوارها و تشدید تورم عمومی منجر شود.

یادداشت و تحلیل
یادداشت و تحلیل
حجت بین‌آبادی، پژوهشگر حوزه بودجه و مالی

واکاوی بودجه فرهنگ و هنر برخی دستگاه‌ها در قانون بودجه ۱۴۰۴

با وجود رشد ۸۹ درصدی بودجه عمومی کشور در سال ۱۴۰۴، سهم «فرهنگ و هنر» فقط یک درصد افزایش یافته است؛ رقمی که نشان می‌دهد این حوزه همچنان در حاشیه تصمیم‌گیری‌های مالی قرار دارد. طبق بودجه ۱۴۰۴، مجموع اعتبارات بخش فرهنگ و هنر ۲۰.۳ هزار میلیارد تومان برآورد شده است اما پراکندگی ردیف‌ها و کاهش بخشی از منابع را شاهد هستیم.

محمد شمس، پژوهشگر حکمرانی

ساختار و چالش‌های سیاست‌های منطقه‌ای در آمریکا

در سال‌های اخیر، سیاست‌های توسعه‌ای ایالات متحده با تمرکز بر ابتکارات منطقه‌ای وارد مرحله تازه‌ای شده است؛ رویکردی که با اختصاص بودجه‌های کلان به مناطق کمتر برخوردار یا گرفتار رکود، تلاش دارد تحول پایدار اقتصادی و اجتماعی را رقم بزند.

محمدطاهر رحیمی، پژوهشگر اقتصاد

علل و پیامدهای افت شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی

شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی، به‌ عنوان یکی از مهم‌ترین نماگرهای سلامت اقتصاد ایران، در سال‌های اخیر روندی نزولی را تجربه کرده است؛ نزولی که پیامد جهش‌های ارزی، سیاست‌های انقباضی و کاهش انگیزه نیروی کار بوده و به‌ مثابه زنگ خطری جدی برای آینده تولید و اشتغال کشور تلقی می‌شود.

محمدطاهر رحیمی، پژوهشگر اقتصادی

حمله روسیه به خط لوله باکو-اوکراین و بایدهایی برای ایران

با تمرکز بر حمله اخیر به زیرساخت انتقال گاز آذربایجان به اوکراین در مرز رومانی، می‌توان استدلال کرد که این اقدام نه فقط یک حمله نظامی به یک هدف مشخص، بلکه یک پیام راهبردی به اروپا و ناتو بوده است.

گفت وگو
گفت وگو
مدیرعامل هواپیمایی جمهوری اسلامی در گفت‌وگو با اقتصاد معاصر خبر داد

اعزام هوایی ۲۱۰ هزار عمر‌ه‌گزار تا پایان امسال

به گفته مدیرعامل هما، شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران تا پایان سال با همکاری سازمان حج و زیارت، حدود ۲۱۰ هزار عمر‌ه‌گزار را که سازمان حج و زیارت معرفی می‌کند، با همکاری شرکت فرودگاه‌ها و فرودگاه امام خمینی (ره) به سرزمین وحی اعزام خواهد کرد.

مدیرعامل شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) در گفت‌وگو با اقتصاد معاصر خبر داد

واگذاری ۱۰۷ هکتار اراضی منطقه آزاد فرودگاه امام/ جذب ۴۰ همت سرمایه‌گذاری

مدیرعامل شرکت شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) با بیان اینکه ساخت ترمینال ۲ مسافری از طریق سرمایه‌گذاران را دنبال کرده‌ایم، گفت: امسال قرارداد ۴۰ همت سرمایه‌گذاری با بخش خصوصی منعقد کرده‌ایم که برخی از این پروژه‌ها آغاز شده است.

یک کارشناس انرژی در گفت‌وگو با اقتصاد معاصر مطرح کرد

سوءمدیریت؛ عامل اصلی ناترازی آب است

یک کارشناس انرژی با اشاره به افزایش مصرف سوخت‌های فسیلی و تاثیر آن بر گرمایش زمین گفت: افزایش مصرف سوخت‌های فسیلی و تصمیمات غیرکارشناسی در صنایع پرمصرف، ایران را با بحران جدی کم‌آبی و ناترازی منابع آب مواجه کرده است.

نایب‌ رئیس کمیسیون کشاورزی در گفت‌و‌گو با اقتصادمعاصر

ارز برای واردات هست اما پول برای پرداخت مطالبات گندم‌کاران نیست

نایب‌ رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی گفت: ارز برای واردات گندم تامین می‌شود اما پولی برای پرداخت مطالبات گندم‌کاران در داخل وجود ندارد. سیاست‌های نادرست دولت باعث کاهش سطح زیر کشت و نیاز کشور به واردات گسترده گندم شده است.